گاهی کارهای به ظاهر اسلامی، با بیتوجهی و خلاف اسلام واقع میشود. مثلا بعضی نصف شبها شروع میکنند به فریاد و شعار دادن و دعا خواندن و تکبیر گفتن. در صورتیکه همسایهها هستند و ناراحت میشوند و اینها رنج میبرند و شما یک چیزی را که میخواهید، عبادت باشد، معصیت کبیره میشود. اذیت مسلم و آزار مؤمنین از بزرگترین گناهان کبیره است.(2601)
به رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) عرض شد: فلان زن روزها روزه دارد و شبها را عبادت خدا میگذارد ولی بد اخلاق است و همسایگان را با زبان خود آزار میدهد. حضرت فرمودند در او خیری نیست و جهنمی خواهد بود.
در روایت میخوانیم که نیکی با همسایه آن نیست که تو او را اذیت نکنی بلکه نیکی با همسایه آن است که تو بر اذیت و آزارهای او صبر کنی!(2602)
همسایه حقوق بسیار زیادی دارد. و به قدری سفارش شده که پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) میفرماید من فکر کردم همسایه از همسایه ارث میبرد.
همسایه خوب بهتر از برادر است.
در یکی از دعاها آمده است: از همسایه بد، به خدا پناه میبریم که چشمش ما را میبیند و دلش ما را میپاید. اگر از ما نیکی بیند، پنهان کند و اگر بدی بیند، فاش سازد.(2603)
در روایت آمده است که چهار چیز از سعادت و خوشبختی و چهار چیز از شقاوت و بدبختی است. آن چهاری که از سعادت است: زن خوب، خانه وسیع، همسایه خوب و مرکب خوب و آن چهاری که از شقاوت است: همسایه بد، زن بد، خانه تنگ و مرکب بد.(2604)
همانگونه که در روایات میخوانیم دامنه مسخ در قیامت با توجه به خصوصیات روحی افراد، گستردهتر خواهد بود. در قیامت مردم ده گونه محشور میشوند: 1 - شایعه سازان، به صورت میمون. 2 - حرام خواران، به صورت خوک. 3 - رباخواران، واژگونه. 4 - قاضی ناحق، کور. 5 - خودخواهان مغرور، کر و لال. 6 - عالم بیعمل، در حال جویدن زبان خود. 7 - همسایه آزار، دست و پا بریده. 8 - خبرچین، آویخته به شاخههای آتش. 9 - عیاشان، بد بوتر از مردار. 10 - مستکبران، در پوششی از آتش.(2605)
در ادبیات میخوانیم اول همسایه را ببینید و سپس خانه را بخرید. تا ندانی که کیست همسایه / به عمارت تلف مکن مایه.
همسایه خوب را امام صادق (علیه السلام) دعا کرده و فرموده است رحمت الهی بر همسایهای که در کارهای خوب، معاون و کمک کننده به همسایه خود باشد.(2606)