تربیت
Tarbiat.Org

گنجینه معارف‏ جلد 1
محمد رحمتی شهرضا

نکات‏

حسد حالتی است نفسانی که صاحب آن سلب کمال و نعمت متوهمی را از غیر، آرزو می‏کند، چه آن نعمت را خودش دارا باشد یا نه. چه بخواهد به خودش برسد یا نه... و این غیر از غبطه است، چون در غبطه شخص نعمتی را که در غیر می‏بیند برای خود نیز می‏خواهد، بدون اینکه میل زوال نعمت از طرف مقابل را داشته باشد.(1228)
امام باقر (علیه السلام) فرمودند: من گاهی به بعضی از فرزندانم محبت می‏کنم و آنها را روی زانوانم می‏نشانم در حالی که استحقاق این همه محبت را ندارند، تا مبادا علیه سایر فرزندان حسادت بورزند و ماجرای یوسف تکرار شود. (تفسیر نمونه به نقل از بحارالانوار، ج 74، ص 78.) حسد مایه کفر است. بنی اسرائیل آرزو داشتند پیامبر موعود از نژاد آنان باشد و چون به آرزوی خود نرسیدند، حسادت ورزیده و کافر شدند. گاهی مسائل روانی چون حسد و کینه، انسان را تا سر حد مرگ پیش می‏برد. حسد از بخل بدتر است. چون در بخل مال خود را نمی‏بخشد، ولی در حسد از بخشش دیگری هم ناراحت است. در برخورد با حسود، آرام سخن بگوییم و آتش حسد را با نرمش در گفتار، خاموش کنیم. هر که از کامیابی دیگران رنج می‏برد، حسد و خوی منافقانه دارد. در خانواده انبیا نیز، مسایل ضد اخلاقی همچون حسد و حیله میان فرزندان مطرح است. حسد، مرز خانواده و عواطف خویشاوندی را نیز درهم می‏شکند. حسد، آدمی را به گناهانی همانند دروغ و نیرنگ، حتی به محبوب‏ترین نزدیکانش وادار می‏سازد. حسد ابلیس، چشم حقیقت بین او را بست، خاک و گل بودن آدم را دید، ولی روح الهی نفخت فیه من روحی او را ندید. أ أسجد... طیناً.
یکی از وسایل آزمایش مردم، خود مردم‏اند. جعلنا بعضکم لبعض فتنه گاهی کسی ثروتمند است تا معلوم شود شکر می‏کند یا طغیان. و کسی فقیر است تا آزمایش شود که آیا صبر می‏کند یا بر ثروتمند حسد می‏ورزد.