تربیت
Tarbiat.Org

گنجینه معارف‏ جلد 1
محمد رحمتی شهرضا

نکات‏

رمضان ماه مهمانی خدا
در رمضان، مؤمنان با کارت یاأیها الذین آمنوا کتب علیکم الصیام به میهمانی خداوند دعوت شده‏اند، و این میهمانی ویژگی‏هایی دارد: 1 - میزبان، خداوند است و میهمانان را شخصاً دعوت کرده است. 2 - وسیله پذیرایی، شب قدر، نزول قرآن، فرود آمدن فرشتگان، استجابت دعا، لطافت روح، و دوری از دوزخ است. 3 زمان پذیرایی، ماه رمضان است که به گفته روایات، اول آن رحمت، وسط آن مغفرت و آخر آن پاداش است. 4 - چگونگی پذیرایی، شب قدر به گونه‏ای است که در آن نیاز یک سال میهمانان تأمین می‏شود و زمین با نزول فرشتگان در شب قدر مزین می‏گردد. 5 - غذای این ماه، غذای روح است که برای رشد معنوی لازم است، نه غذای جسم. لطف غذای این مهمانی، آیات قرآن است که تلاوت یک آیه آن در ماه رمضان همچون تلاوت تمام قرآن در ماه‏های دیگر است. این میهمانی هیچ سنخیتی با میهمانی‏های دنیوی ندارد. خداوند عالم و غنی و خالق و باقی و عزیز و جلیل، میزبان انسان‏های جاهل و فقیر و فانی و مخلوق و ذلیل می‏شود و می‏گوید:
من دعایتان را مستجاب می‏کنم و برای هر نفسی که در ماه رمضان می‏کشید، پاداش تسبیحی عطا می‏کنم. (خطبه پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) در جمعه آخر ماه شعبان).
ارزش رمضان، به نزول قرآن است. ارزش انسان‏ها نیز می‏تواند به مقداری باشد که قرآن در آنها نفوذ کرده باشد.
این ماه مبارک جلوه لیلة القدر است، که تمام حقایق و معانی در او جمع است.(1598)
شهر الله درباره ماه رمضان است که به منظور کرامت بخشیدن به مکان یا زمانی خاص، خداوند آن را به خود منسوب می‏کند.
اهمیت روزه به قدری است که در روایات پاداش بسیاری از عبادات را همچون پاداش روزه دانسته‏اند. هر چند که روزه بر امت‏های پیشین نیز واجب بوده، ولی روزه‏ی ماه رمضان، مخصوص انبیا بوده است و در امت اسلامی، روزه رمضان بر همه واجب شده است.
رمضان از ماده رمض به معنای سوزاندن است. البته سوزاندنی که دود و خاکستر به همراه نداشته باشد. وجه تسمیه این ماه از آن روست که در ماه رمضان، گناهان انسان سوزانده می‏شود.
ماه رمضان، ماه نزول قرآن می‏باشد و تنها ماهی است که نامش در قرآن آمده و شب قدر نیز در این ماه است.
غذای این ماه، غذای روح است که برای رشد معنوی لازم است، نه غذای جسم. لطف غذای این مهمانی، آیات قرآن است که تلاوت یک آیه آن در ماه رمضان همچون تلاوت تمام قرآن در ماه‏های دیگر است.
روزه گرچه فوائد و منافع طبی از قبیل دفع و برطرف شدن مواد زاید بدن در اثر گرسنگی را دارد، اما سحر خیزی و لطافت روح و استجابت دعا در ماه رمضان چیز دیگری است و محروم واقعی کسی است که از این همه خیر و برکت محروم باشد.
ارزش رمضان، به نزول قرآن است. ارزش انسان‏ها نیز می‏تواند به مقداری باشد که قرآن در آنها نفوذ کرده باشد. الذی أنزل فیه القرآن‏
هر کجا خواستید راهی را ببندید، یک راه مشروع را باز بگذارید. چون خداوند در روز رمضان، آمیزش را ممنوع می‏کند، لذا در شب آن را مجاز می‏شمرد.(1599) اهمیت یک روز، روزه ماه رمضان، برابر با 60 روز در غیر ماه رمضان است. در مواردی گناه صغیره حکم گناه کبیره پیدا می‏کند، نظیر گناه در زمان خاص مانند ماه رمضان که جرم و مجازات آن بیشتر است.