تربیت
Tarbiat.Org

گنجینه معارف‏ جلد 1
محمد رحمتی شهرضا

آداب رفاقت‏

عن أبی عبدالله عن أبیه (علیه السلام) قال قال لی أبی علی بن الحسین صلوات الله علیهما یا بنی انظر خمسة فلا تصاحبهم و لا تحادثهم و لا ترافقهم فی طریق فقلت یا أبت من هم عرفنیهم قال ایاک و مصاحبة الکذاب فانه بمنزلة السراب یقرب لک البعید و یبعد لک القریب و ایاک و مصاحبة الفاسق فانه بائعک بأکلة أو أقل من ذلک و ایاک و مصاحبة البخیل فانه یخذلک فی ماله أحوج ما تکون الیه و ایاک و مصاحبة الأحمق فانه یرید أن ینفعک فیضرک و ایاک و مصاحبة القاطع لرحمه فانی وجدته ملعوناً فی کتاب الله عزوجل فی ثلاثة مواضع قال الله عزوجل فهل عسیتم ان تولیتم أن تفسدوا فی الأرض و تقطعوا أرحامکم أولئک الذین لعنهم الله فأصمهم و أعمی أبصارهم و قال عزوجل الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه و یقطعون ما أمر الله به أن یوصل و یفسدون فی الأرض أولئک لهم اللعنة و لهم سوء الدار و قال فی البقرة الذین ینقضون عهد الله من بعد میثاقه و یقطعون ما أمر الله به أن یوصل و یفسدون فی الأرض أولئک هم الخاسرون؛(1613) امام صادق (علیه السلام) از پدرش حکایت کرده که فرمود: پدرم علی بن حسین (علیهما السلام) به من فرمود: پسرم! به پنج کس توجه کن و با آنان همراه، هم سخن و رفیق راه مشو! عرض کردم: پدر جان! آنها کیستند؟ فرمود: از همراهی با دروغگو دوری کن؛ زیرا او به مانند سرابی باشد که دور را به تو نزدیک و نزدیک را از تو دور سازد. او همراهی بدکار (فاسق) بر کنار باش؛ چون تو را به لقمه‏ای خوراکی یا کمتر از آن بفروشد. از همراهی با خسیس هم بر حذر باش؛ چرا که تو را از یاری با دارایی‏اش فرو گذارد آنگاه که بدان سخت نیازمندی. از دوستی با نابخرد دوری کن زیرا می‏خواهد به تو سود برساند، زیانت می‏دهد. مبادا به کسی که قطع رحم می‏کند، دوستی نمایی که او را در کتاب خداوند بزرگ و گرامی، در سه جا یافتم که لعن شده است. خداوند عزوجل فرمود: (پس ای منافقان) آیا امید بستید که چون از خدا بر گشتید یا سرپست مردم شدید در روی زمین فساد کنید و خویشاوندی‏های خود را از هم بگسلید؟ اینان همان کسانند که خدا آنان را لعنت نموده و گوش دل ایشان را ناشنوا و چشم‏هایشان را نابینا کرده است(1614)، و در سوره مبارکه بقره(1615) فرمود: (همانان که پیمان خدا را پس از بستن آن می‏شکنند و آنچه را خداوند به پیوستن امر فرموده می‏گسلند و در زمین به فساد می‏پردازند، آنان زیانکاران هستند.)