تربیت
Tarbiat.Org

گنجینه معارف‏ جلد 1
محمد رحمتی شهرضا

گناه ناامیدی‏

در روایتی آمده است که: عبدالله بن بزاز نیشابوری می‏گوید: من روز اول ماه رمضان قبل از ظهر وارد وطنم شدم و چون قبل از ظهر رسیدم روزه‏ام را افطار نکردم، هنوز لباسهایم را باز نکرده بودم که فرستاده حمید بن قحبه والی شهر آمد و گفت: تو را طلبیده است. من به همراه او نزد حمید رفتم. با کمال تعجب دیدم که در روز ماه رمضان سفره را پهن کرده و انواع غذاها در آن قرار دارد، همینکه بر او وارد شدیم، او به من تعارف کرد که با او غذا بخورم. گفتم: من روزه‏ام، مگر تو مرضی داری که تو را از روزه داشتن در ماه رمضان باز داشته است؟ وی گفت: نه من هیچ بیماری ندارم و علت این که می‏بینی روزه نیستم به خاطر این است که روزه گرفتن کسی چون من برایش سودی ندارد. گفتم: چرا؟ گفت: چون من گناهانی را مرتکب شده‏ام که روزه خواری در برابر آن چیزی نیست، آیا دوست داری یکی از گناهانم را بگویم تا مرا تصدیق کنی؟ گفتم: بگو! وی گفت: روزی درست مانند امروز که من به دنبالت فرستاده‏ام، هارون الرشید به دنبال من فرستاد و من نیز دعوتش را اجابت کردم. هارون به من گفت: حمید! تو چقدر به ما علاقه داری؟ در راه ما تا چه اندازه حاضری فداکاری کنی؟ گفتم: ای امیرالمؤمنین! حاضرم از جانم در راه تو بگذرم، هارون مرا مرخص کرد، هنوز به خانه نرسیده بودم که دوباره مرا نزد خود فرا خواند و باز همان سؤال را تکرار کرد، من در پاسخ گفتم: حاضرم در راه تو از جان و مال خود و خانواده‏ام بگذرم.
وی مرا مرخص کرد و دوباره هنوز به خانه نرسیده بودم که مرا طلبید و سؤال خود را تکرار کرد، من این بار گفتم: حاضرم در راه شما از جان خود و خانواده و از مال و دینم بگذرم!
هارون به محض شنیدن این جواب، غلامش را صدا زد و به من گفت: همراه این غلام می‏روی، دستور او دستور من است و هر چه گفت عمل کن! من همراه این غلام حرکت کردم، وارد سیاه چالی شدیم که در آن سه اتاق بود، در اتاقی را باز کرد که بیست نفر داخل آن بودند، غلام به من دستور داد تمام آنها را گردن زدم و بدن‏هایشان را در داخل چاهی که در آنجا بود انداختم. در اتاق دوم را هم باز کرد و من آنان را که دیدم، نیز گردن زدم. در اتاق سوم را باز کرد، بیست نفر دیگر را بیرون آورد که من نوزده نفرشان را گردن زدم، آخرین نفر آنها پیرمردی بود که ناگهان رو به من کرد و گفت: تو فردای قیامت چگونه پاسخ رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) را می‏دهی که فرزندان او را سر می‏بری؟ و من تازه فهمیدم که تمام آنها از سادات و اولاد رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بودند.
حمید بن قحطبه پس از بازگو کردن این ماجرا گفت: عبدالله! حال تو بگو روزه خواری در برابر این گناه چیزی است؟ عبدالله بن بزاز می‏گوید: من نتوانستم او را مجاب کنم، از پیش او خارج شدم و مستقیم نزد امام هشتم حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) رفتم و ماجرای حمید بن قحطبه را بازگو کردم، حضرت فرمود: و ای بر حمید بن قحطبه! این گناه ناامیدی او از رحمت حضرت حق، از گناه کشتن آن شصت سید بیشتر است.(428) آری ناامیدی از رحمت حق یک گناه نابخشودنی است و هیچ کس حق این که از رحمت بی منتهای او ناامید شود را ندارد.