تربیت
Tarbiat.Org

گنجینه معارف‏ جلد 1
محمد رحمتی شهرضا

نمونه‏ای از برخورد شدید امام کاظم (علیه السلام) با هارون‏

روزی امام کاظم (علیه السلام) در یکی از کاخهای سر بر افراشته هارون الرشید، نزد هارون بود، هارون به آن حضرت گفت: این خانه چیست؟ امام کاظم (علیه السلام)، بی آن که به سلطنت و شوکت ظاهری هارون اعتنا کند، در پاسخ او فرمود: این خانه، سرای فاسقان است، که قرآن می‏فرماید: سأصرف عن آیاتی الذین یتکبرون فی الأرض بغیر الحق و ان یروا کل آیه لا یؤموابها و ان یروا سبیل الرشد لا یتخذوه سبیلاً و ان یروا سبیل الغی یتخذوه سبیلا...(392) بزودی کسانی را که در روی زمین به ناحق، تکبر می‏ورزند، از ایمان به آیات خود، منصرف می‏سازیم (به طوری که) اگر هر آیه و نشانه‏ای را ببینند، به آن ایمان نمی‏آوردند، و اگر راه هدایت را ببینند آن را انتخاب نمی‏کنند و اگر طریق گمراهی را ببینند، آن را راه خود انتخاب می‏کنند.
هارون گفت: پس این خانه، خانه کیست؟ امام (علیه السلام) فرمود: این خانه، مدتی برای شیعیان ما بود و برای غیر آنها آتش شعله ور است. هارون گفت: چرا صاحب خانه (شیعیان) آن را تصرف نمی‏کنند؟ امام (علیه السلام) (قریب به این مضمون) فرمود: در وقت خودش که تعمیر آن امکان دارد، خواهند گرفت، و اکنون هنوز وقتش نرسیده است!
هارون گفت: شیعیان تو کجایند؟ امام (علیه السلام) این آیه را تلاوت فرمود: لم یکن الذین کفروا من أهل الکتاب و المشرکین منفکین حتی تأتیهم البینه؛(393) آن کسانی که از اهل کتاب و مشرکان، کافر شدند (از انحراف) باز نایستند تا حجت روشن برای آنها بیاید.
هارون گفت: آیا ما از کافران هستیم؟ امام (علیه السلام) فرمود: نه! بلکه آن هستید که خداوند می‏فرماید: ألم‏تری الی الذین بدلوا نعمه الله کفراً و أحلوا قومهم دار البوار(394) آیا ندیدی آن کسانی را که نعمت خدا را بدل به کفر کردند و قوم خود را به سرای هلاکت فرود آوردند.
اینجا بود که هارون خشمگین شد و نسبت به ساحت مقدس امام (علیه السلام) گستاخی کرد.(395)
کوتاه سخن آن که: ایستادگی امام کاظم (علیه السلام) در برابر هارون، از روی ملایمت و ملاحظه کاری نبوده است، چرا که آن حضرت، هارون را غاصب خلافت، و دیکتاتوری که با زور بر مسند سلطنت نشسته، می‏دانست.(396)