بعد از آن که از میان نوزده فرزند داوود، حضرت سلیمان (علیه السلام) برای جانشینی او برگزیده شد و بار سنگین نبوت و پیشوایی امت به خواست خداوند بر دوش حضرت سلیمان (علیه السلام) نهاده شد، با وجود دلالیل آشکاری چون علم و حکمت برتر، فهم زبان مرغان و معرفی سلیمان از سوی داود برای پیامبری و جانشینی بعد از خود، هنوز عدهای از بنی اسرائیل در فضیلت و منزلت حضرت سلیمان (علیه السلام) نزد خداوند شک داشتند و عدهای از بزرگان قوم، دیگر برادران سلیمان را برای رهبری بنی اسرائیل شایستهتر میپنداشتند.
حضرت سلیمان (علیه السلام) از این جهت ناراحت بود و در اندیشه ارایه معجزهای بود که دیگر جای هیچ شکی باقی نگذارد؛ حجت را بر منکران تمام کند و بقیه قوم را بر اعتقاد به نبوت و سلطنت خدایی خویش استوارتر سازد. از این رو نیمه شبی در راز و نیاز عاشقانهاش به درگاه خداوند، عرضه داشت: پروردگارا! مرا ببخش و به من حکومتی عطا کن که بعد از من برای هیچ کس دیگر نباشد، که تو بسیار بخشندهای!
خداوند متعال هم دعای او را مستجاب کرد و قدرت و عزتی بینظیر به او عطا فرمود، جنیان عالم را تحت سلطه او قرار داد تا هر کاری که او میخواهد برایش سامان دهند و اگر نافرمانی کنند در غل و زنجیر او گرفتار آیند؛ زمام باد را در کف سلیمان نهاد تا هر کاری که او میفرماید، انجام دهد و به هر جا که او میخواهد روان شود و به او قدرت داد تا لشگری بسیار گسترده و منظم از آدمیان و جنیان و پرندگان فراهم آورد و کلید گنجهای زمین را به دست او داد تا هر قدر که میخواهد از آن بهره بردارد و بر او وحی فرستاد که: همه این نعمتها، عطای ما به توست؛ اینک بیحساب به هر که خواهی عطا کن و از هر که خواهی بازدار.
حضرت سلیمان (علیه السلام)، بنده شاکری بود و به پاس از قدرت و شوکتی که خداوند به او عطا فرموده بود بسیار شکرگزاری میکرد و سعی میکرد که از همه نعمتهای الهی فقط در راهی که خداوند دوست میدارد، استفاده کند. خداوند هم روز به روز بر قدرت و عزت سلیمان میافزود و نعمتهای جدید بدو ارزانی میداشت. از آن جمله روزی، در حالی که باد به فرمان سلیمان، جایگاه مخصوص او و لشگریانش را در آسمان، به سوی مقصدی به پرواز در آورده بود به ناگاه فرشته وحی بر او نازل شد و سلیمان را به نعمت جدیدی از سوی پروردگارش بشارت داد: خدایت سلام میرساند و میفرماید: باز هم بر قدرت و عزت تو افزودم و باد را فرمان دادم تا از این به بعد، سخن هر جنبندهای را در زمین به گوش تو برساند.
روزی حضرت سلیمان (علیه السلام) به همراه لشگرش با قدرت باد به سوی مقصدی در حرکت بود؛ به نزدیکی سرزمین مورچگان رسید، رئیس مورچگان که از راهی دور لشگر سلیمان را دیده و شناخته بود و به بالای بلندی بر آمد و بانگ بر آورد که: ای مورچگان! جملگی به لانههای خود در آیید تا سلیمان و لشگریانش در حالی که از شما خبر ندارند، پایمالتان نکنند.(1499)
باد در دم، این گفتار را به گوش سلیمان رسانید. سلیمان از این گفتار تبسمی نمود و به باد دستور داد تا او و لشگریانش را در سرزمین مورچگان فرود آورد و آن گاه پیکی فرستاد و رئیس مورچگان را به حضور طلبید و خطاب به او گفت: آیا نمیدانی که من و لشگریانم به هیچ کس ستم نمیکنیم؟
- بلی، میدانم؛ اما رئیس و مهتر مورچگانم و بر مهتران دور اندیشی و نصیحت زیر دستان واجب باشد؛ از این رو عذر شما را خواستم و گفتم که سلیمان و لشگریانش از شما خبر ندارند؛ به لانههای خود روید تا پایمال نشوید.
- مگر ندیدی که من و لشگریانم در هوا حرکت میکنیم، پس چگونه ترسیدی که قومت را پایمال گردانیم؟
- مقصود من از این گفتار چیز دیگری بود؛ ترس من از آن نبود که بر زمین و زیر پای لشگریان تو در هم شکسته و پایمال شوند، بلکه ترس من از این بود که به نظاره لشگر تو مشغول شوند و اینگونه از یاد خدا و تسبیحی که بدان مشغولند، باز مانند. ترسیدم با دیدن شوکت و دارایی تو، دنیا در دلهایشان جلوه نماید و در حالی که خداوند دنیا را دوست نمیدارد، ایشان آن را دوست بدارند و اینگونه در میدان غفلت، پایمال حب دنیا گردند.
- خداوند به تو شعر و والایی عطا نموده است؛ مرا پندی ده!
- از نعمتهایی که خداوند به تو داده است، یکی را بازگوی!
- خداوند به فضل و کرم خویش، باد را تحت سلطه من در آورده است به گونهای که این مرکب، من و لشگریانم را روزانه به اندازه دو ماه راه میبرد.
- آیا میدانی معنای این که خداوند باد را مرکب تو ساخته است، چیست؟
- تو برایم بگوی!
- یعنی مملکت دنیا و هر چه از آن به تو داده شده است، همهاش بر باد است و هر چه بنایش بر باد بود، هرگز نپاید و هر چه نپاید، دلبستگی را نشاید.
سلیمان بعد از این موعظه مور، روی به مناجات با پروردگار عالمیان آورد و گفت: پروردگارا! مرا توفیق شکر نعمتهای خود که به من و پدر و مادرم عطا فرمودی، عنایت فرما و مرا به اعمال صالحی که خود میپسندی موفق بدار و مرا به لطف و مرحمت خود در صف بندگان خاص و شایستهات داخل گردان!(1500)