تربیت
Tarbiat.Org

فرزندم این چنین باید بود[جلد اول](شرح نامه ۳۱ نهج البلاغه)
اصغر طاهرزاده

بهترین راه برای تقرب به خدا

بعضى‏ها قیمت همه چیز را مى‏دانند، مگر قیمت دین خدا را. وقتشان را صرف هر كارى مى‏كنند، مگر صرف تدبّر و تفقه در فهم دین. كسى كه درباره‌ی امور دنیایى زیاد فكر كند با تحریک قوه‌ی واهمه دنیا برایش عزیز مى‏شود و از آن طرف ارزش دین را هم كسى مى‏فهمد كه براى فهم دین وقت بگذارد، چون از این طریق عقل او رشد می‌کند و متوجه ارزش واقعی دین و بی‌ارزش‌بودن دنیا می‌گردد. این ظلم بزرگى به دین است که مؤمنین دین‏دارى می‌كنند امّا دین‌فهمى نمی‌كنند، عمر خود را صرف دانستن خیابان‌هاى شهر و اسامى رؤسا می‌کنند و می‌دانند چند استاندار عوض شده امّا از كوچه پس‌كوچه‏هاى معانى دین خدا چیزى نمی‌شناسند. رسول خدا(ص) در توصیه به علی(ع) می‌فرمایند: «یَا عَلِیُّ إِذَا تَقَرَّبَ الْعِبَادُ إِلَى خَالِقِهِمْ بِالْبِرِّ فَتَقَرَّبْ إِلَیْهِ بِالْعَقْلِ تَسْبِقْهُم‏»(142 )اى على! هرگاه بندگان به‌وسیله‌ی عمل نیك به پروردگارشان تقرّب مى‏جویند، تو با عقلت به خداوند تقرّب بجوی، تا از آنان پیشى بگیرى‏. مولوی در این رابطه می‌فرماید:
گفت پیغمبر علی را كای علی

شیر حقی پهلوانی پُر دلی

لیك بر شیری مكن هم اعتمید

اندرآ در سایه‌ی نخل امید

هر كسی گر طاعتی پیش آورند

بهر قرب حضرت بی چون و چند

تو تقرب جو به عقل و سرّ خویش

نی چو ایشان بر كمال و بَرِّ خویش

اندرآ در سایه‌ی آن عاقلی

كش نتابد بُرْد از ره ناقلی

یا علی از جمله‌ی طاعات راه

برگزین تو سایه‌ی خاص اله

هر كسی در طاعتی بگریختند

خویشتن را مخلَصی انگیختند

تو برو در سایه‌ی عاقل گریز

تا رهی زان دشمن پنهان ستیز

از همه طاعات اینت لایق است

سبق یابی بر هر آن كاو سابق است

مولوی از قول پیامبر خدا(ص) به علی(ع) می‌گوید: علی جان؛ تو پهلوانی؛ یَلی و شیردلی، تو مرد حقی ولی نباید تنها به این‌ها تكیه كنی باید به سلاح عقل و عقلانیت مسلح شوی؛ گرچه عموم آدمیان با انواع عمل‌ها می‌خواهند به تقرب برسند و رضایت خداوندی را كسب نمایند تو با عقلانیت در امور و انواع تعقل‌ها و تفكرها راه تقرب را برگزین و از آنان سبقت گیر.
دین‏دارى آن است که انسان ابتدا با درک معارف قرآنی و حکمت‌های نهج‏البلاغه و ادعیه، شخصیت خود را طوری بسازد که تا بتواند مطابق آن معارف عمل کند و به اخلاقی دست یابد که همان مکارم اخلاقی است که رسول خدا(ص) برای به کمال رساندن آن مبعوث شدند.