تربیت
Tarbiat.Org

فرزندم این چنین باید بود[جلد اول](شرح نامه ۳۱ نهج البلاغه)
اصغر طاهرزاده

جلسه دهم ـ آفات علم لاینفع

بسم‌الله‌الرحمن‌‌الرحیم
وَ تَفَهَّمْ وَصِیَّتى وَ لاتَذْهَبَنَّ عَنْها صَفْحا فَاِنَّ خَیْرَ القَولِ ما نَفَعَ. وَ اعْلَمْ اَنَّهُ لاخَیْرَ فى عِلْمٍ لایَنْفَعُ، وَ لایُنْتَفَعُ بِعِلْمٍ لایَحِقُّ تَعَلُّمُهُ.
فرزندم! تلاش کن پند من را نیك دریابی و جانب آن را فرو نگذاری و از آن روى مگردانی زیرا كه بهترین سخن آن است كه سودمند باشد. و بدان كه در دانشى كه سودى نباشد و به کار نیاید، خیرى نیست و در علمى كه آموختن‌اش شایسته نیست، سودی نمی‌باشد.»
حضرت امیرالمؤمنین(ع) در رابطه با توصیه به فرزندشان نكاتى را مطرح نمودند و سپس تأکید کردند كه آن‌ها را سرسرى نگیرد. فرمودند: «تَفَهَّمْ وَصِیَّتى وَ لاتَذْهَبَنَّ عَنْها صَفْحا» وصیت مرا خوب بفهم و از آن سر متاب زیرا «فَاِنَّ خَیْرَ القَولِ ما نَفَعَ» بهترین کلام آن است که مفید باشد و «وَ اعْلَمْ اَنَّهُ لاخَیْرَ فى عِلْمٍ لایَنْفَعُ، وَ لایُنْتَفَعُ بِعِلْمٍ لایَحِقُّ تَعَلُّمُهُ» و بدان که در علمى كه مفید نباشد، خیری نیست. پس ملاك خوب بودن یك علم، فایده‌ای است كه آن علم دارد و شایسته نیست علمى را كه ارزش یاد گرفتن ندارد بیاموزی. ملاحظه فرمائید که بر خلاف این سخن که گفته می‌شود هر موضوعی به دانستن‌اش می‌ارزد، امام على(ع) مى‏فرمایند: در علمى كه شایسته‌ی یادگرفتن نیست، سودی نیست. قبلاً عرض شد آنچه ما را به هدف حقیقى‏مان می‌رساند علمِ مفید است و آنچه ما را به اهداف خیالى ‏مشغول می‌کند، علم مضر است و آنچه ما را به هدف طبیعى‏مان می‌رساند، علم ابزارى است که به عنوان عامل جهت زندگی در دنیا ضروری است.