از بحثهای قبل روشن شد که شهوت دارای مفهوم عام و وسیعی بوده و شامل هرگونه دوست داشتن، تمایل و رغبت به درک لذّت و خواهش نفس میشود. بدون این که اختصاص به شهوت جنسی داشته باشد، گرچه گاهی در خصوص شهوت جنسی نیز به کار رفته است.
در قرآن مجید نیز این مفهوم در یازده مورد به صورت عام استفاده شده است و تنها در دو مورد در معنی خاص آن به کار رفته است. در روایات اسلامی و کلمات علمای اخلاق نیز اغلب در مفهوم عام به کار رفته که در مقابل آن واژه عفت به معنی خویشتندارای و چشمپوشی از لذایذ گناه آلوده مادی به کار میرود.
این مفهوم بیشتر در موارد منفی به کار میرود، اما گاهی در موارد مثبت نیز به کار رفته است، مانند، آن جایی که خداوند خطاب به بهشتیان میفرماید: ...و لکم فیها ما تشتهی أنفسکم...؛ هر چه را دوست بدارید و به آن تمایل داشته باشید، در بهشت برای شما فراهم است(462) یا آنجایی که میفرمایند: ...فیها ما تشتهیه الأنفس و تلذّ الاعین...؛ در بهشت آنچه دلها میخواهد و چشم از آن لذّت میبرد، موجود است.(463)
به هر حال این واژه، بیشتر دارای بار منفی بوده و در مواردی که هوا و هوس افراطی بر انسان چیره گشته و تمایلات ویرانگر و گناهآلود بر تمام وجودش مستولی گردد به کار میرود.
این واژه و مشتقات آن، در قرآن مجید، سیزده مورد به کار رفته که شش مورد آن دارای مفهوم مثبت و هفت مورد آن دارای مفهوم منفی است.
به هر حال شهوت به هر معنی که باشد، هرگاه مفهوم خاص آن که همان خواستهای افراطی و شهواتی است مورد نظر باشد؛ آثار زیانباری به دنبال خواهد داشت که به وضوح قابل مشاهده است که ضمن توجّه به روایاتی که در فصل قبل آوردیم؛ باید اذعان داشت که سر تا سر تاریخ نیز مملو از پیامدهای نامطلوب شهوتپرستیهاست که به طور خلاصه میتوان به عناوین زیر، اشاره کرد: