تربیت
Tarbiat.Org

اخلاق در قرآن جلد دوم - فروع مسائل اخلاقی
آیت الله مکارم شیرازی با همکاری جمعی از فضلاء و دانشمندان‏‏‏‏‏

2- شاخه‏های تکبّر

در اینجا مفاهیم متعدّدی وجود دارد که گاه تصوّر می‏شود همه با هم مترادف و یکسانند در حالی که تفاوتهای ظریفی با هم دارند هر چند ریشه همه آنها به تکبّر بازمی‏گردد، ولی از زاویه‏های مختلف به آن نگاه می‏شود.
خودبرتربینی، خودمِحوری، خودخواهی، برتری‏جویی و فخرفروشی، همه از مفاهیمی هستند که ریشه آنها تکبّر است، هر چند از زوایای مختلف دیده می‏شود.
کسی که صرفاً خود را بالاتر از دیگران می‏بیند، خودبرتربین است.
کسی که به خاطر این خودبرتربینی سعی دارد در همه جا و در همه کارهای اجتماعی همه چیز را قبضه کند، خودمِحور است.
کسی که سعی دارد در مسائل اجتماعی مخصوصاً به هنگام بروز مشکلات تنها به منافع خود بیندیشد و برای منافع دیگران ارزشی قائل نباشد، خودخواه است.
کسی که سعی می‏کند سُلطه خود را بر دیگران مستحکم کند و آنها را زیر سیطره خود قرار بدهد، گرفتار برتری‏جویی است.
بالأخره کسی که سعی دارد مال و ثروت یا قدرت و مقام خود را به رُخ دیگران بکشد فخرفروش است.
بنابراین همه این صفات ریشه مشترکی دارد و آن تکبّر است هر چند در چهره‏های مختلف ظاهر می‏گردد.