آیه
خَلَقَ الْإِنسَانَ
ترجمه
او انسان را آفرید.
نکته ها
آفرینش انسان از جهات مختلف قابل توجّه است:
از جهت سیر تکاملی که چگونه از خاک بیجان، موجودی جاندار و باشعور بر میآید.
از جهت تأمین نیازهای مادّی که چگونه جهان طبیعت در تسخیر او قرار گرفته است.
از جهت گرایشهای مثبت و منفی که قرآن به برخی از آنها اشاره نموده است، از جمله:
زود نا امید میشود. «قتوراً»**اسراء، 100.***
حریص است. «هلوع»**معارج، 19.***
بیتاب است. «جزوعاً»**معارج، 20.***
زیانکار است. «لفی خسر»**عصر، 2.***
زیادهخواه است. «لیطغی»**علق، 6.***
ستمگر است. «ظلوماً»**احزاب، 72.***
نادان است. «جهولاً»**احزاب، 72.***
شتابزده است. «عجولا»**اسراء، 11.***
ناسپاس است. «کفور»**اسراء، 67.***
قدرنشناس است. «کنود»**عادیات، 6.***
آیات دیگر قرآن، خصوصیات مثبت انسان را این گونه ارائه میدهد:
مسئولیّت پذیری، داشتن آزادی و قدرت انتخاب؛
امکان تغییر روش، توبه و انقلاب و جهش درونی؛
دارا بودن استعدادها و ظرفیّتهای بزرگ درونی؛
ویژگی بی نهایتطلبی؛
جانشین خداوند روی زمین؛
مسجود فرشتگان؛
دارا بودن قدرت تقلید و اثرپذیری یا قابلیّت الگو شدن و تأثیرگذاری؛
ترکیبی از تضادها، عقل و فطرت در برابر غریزه و شهوت؛
دارای قدرت تفکّر و خلاّقیت و ابتکار.
آنجا که بحثِ آموزش قرآن است، بر آفرینش انسان مقدّم شده است. «علّم القرآن خلق الانسان» امّا آنجا که آموزش علوم دیگر مطرح است، آفرینش انسان مقدّم شده است. «خلق الانسان من علق.... الّذی علّم بالقلم»**علق، 2 - 4.***
پیام ها
1- خداوند، خالق انسان است، نه طبیعت بیجان. «الرّحمن... خلق الانسان»
2- خلقت انسان، جلوهای از رحمت الهی است. «الرّحمن... خلق الانسان»
3- مؤلّف کتاب تشریع، همان مؤلّف کتاب تکوین است. «علّم القرآن، خلق الانسان»
4- قرآن، بر انسان، شرافت و تقدم دارد. (فکر و معرفت، بر جسم و طبیعت مادی مقدّم است.) «علم القرآن، خلق الانسان»
5 - قرآن، سرآمد تمام کتابها و انسان، سرآمد تمام مخلوقات است. «علّم القرآن، خلق الانسان»
6- انسان، در سایه فراگیری قرآن، به کمال خلقتش دست مییابد. «علّم القرآن، خلق الانسان»