آیه
لَا یَنْهَاکُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِینَ لَمْ یُقَاتِلُوکُمْ فِی الدِّینِ وَلَمْ یُخْرِجُوکُم مِّن دِیَارِکُمْ أَن تَبَرُّوهُمْ وَتُقْسِطُواْ إِلَیْهِمْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُقْسِطِینَ
ترجمه
خداوند شما را از نیکی و عدل نسبت به کسانی که با شما به خاطر دین جنگ نکرده و شما را از خانههایتان بیرون ننمودهاند منع نمیکند. همانا خداوند عدالت پیشگان را دوست دارد.
نکته ها
کافران دو دستهاند، گروهی درصدد دشمنی و توطئه علیه مسلمانانند که در آیات قبل فرمود: چرا شما با آنان اظهار دوستی میکنید، از آنان برائت بجوئید که خدا برای شما کافی است. امّا یک دسته از کفّار، علیه شما اقدامی نکرده و در صدد توطئه علیه شما نیستند، این آیه میفرماید: با آنان به نیکی رفتار کنید و برقراری رابطه با آنان منعی ندارد.
سیاست خارجی اسلام بر اساس جذب و جلب دیگران است و این امر از طرق زیر قابل دستیابی است:
1. نیکی. «تبروّهم» با آنان نیکی کنید.
2. عدالت. «تقسطوا الیهم» نسبت به آنان قسط و عدالت داشته باشند.
3. مهلت تحقیق. «و ان احد من المشرکین استجارک فاجره حتّی یسمع کلام اللّه»**توبه، 6.*** اگر یکی از آنان مهلت خواست، به او مهلت بدهید تا کلام خدا را بشنود.
4. قبول پیشنهاد صلح. «و ان جنحوا للسلم فاجنح لها»**انفال، 61.*** اگر برای زندگی مسالمتآمیز آغوش باز کردند، پیشنهاد صلح آنان را بپذیر.
5. کمک مالی. «والمؤلّفة قلوبهم»** توبه، 60.*** سهمی از زکات برای ایجاد الفت با آنان مصرف شود.
6. ردّ امانات آنان، وفا به عهد با آنان، محترم شمردن پیمانهای آنان و نیکی به والدین آنان.
بر اساس این آیه، کفّار غیر حربی که بنای جنگ با مسلمانان را ندارند و در حکومت اسلامی زندگی میکنند، از حقوق و عدالت اجتماعی برخوردارند.
پیام ها
1- حساب کفّار بیآزار از کفّار آزاررسان جداست. «لم یقاتلوکم... لم یخرجوکم»
2- اسلام دین نیکی و عدالت است، حتّی نسبت به کفّار. «ان تبروّهم و تقسطوا الیهم»
3- با اعلام محبت الهی، انگیزهها را بالا ببرید. «ان اللّه یحبّ المقسطین»