تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 9(دوره ده جلدی)
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره 51. ذاریات آیه 31-37

آیه
قَالَ فَمَا خَطْبُکُمْ أَیُّهَا الْمُرْسَلُونَ
قَالُواْ إِنَّآ أُرْسِلْنَآ إِلَی‏ قَوْمٍ مُّجْرِمِینَ
لِنُرْسِلَ عَلَیْهِمْ حِجَارَةً مِّن طِینٍ‏
مُّسَوَّمَةً عِندَ رَبِّکَ لِلْمُسْرِفِینَ
فَأَخْرَجْنَا مَن کَانَ فِیهَا مِنَ الْمُؤْمِنِینَ
فَمَا وَجَدْنَا فِیهَا غَیْرَ بَیْتٍ مِّنَ الْمُسْلِمِینَ‏
ترجمه
(ابراهیم) گفت: پس ای فرستادگان، کاری که به دنبال آن آمده‏اید چیست؟
گفتند: ما به سوی قومی ستم‏پیشه فرستاده شده‏ایم.
تا (برای هلاکتشان) سنگ‏هایی از گل بر آنان فرو ریزیم.
(سنگ‏هایی که) نزد پروردگارت برای (نابودی) مسرفان، نشان‏دار شده‏اند.
پس هر کس از مؤمنان که در آنجا بود بیرون کردیم
و ازمسلمانان به جز یک خانه در آنجا نیافتیم.
و در آن (دیار چیزی باقی نگذاشتیم و تنها) برای کسانی که از عذاب دردناک می‏ترسند، نشانه‏ای (برای عبرت) قرار دادیم.
نکته ها
«خَطب»، کار مهمّی است که شخص به دنبال انجام آن است و «مسوّمة» یعنی نشاندار.
حضرت لوط از بستگان حضرت ابراهیم و در زمان آن حضرت در منطقه سدوم در اردن به تبلیغ مردم مشغول بود. قوم او اهل فحشا و لواط بودند و به هشدارهای حضرت لوط گوش ندادند. خداوند منطقه آنان را زیر و رو کرد. داستان این قوم در سوره‏های اعراف، هود، حجر و عنکبوت نیز آمده است.
سلسله مراتب باید مراعات شود. حضرت ابراهیم پیامبر اولوا العزم زمان خود بود و لذا در مسئله‏ی هلاکت قوم لوط، ابتدا فرشتگان به محضر ابراهیم می‏آیند و مأموریّت خود را می‏گویند و سپس نزد حضرت لوط می‏روند.
قهر و عذاب الهی به وسیله سنگباران «حجارة من طین»، علاوه بر قوم لوط بر اصحاب فیل نیز فرود آمده است. «ترمیهم بحجارة من سجیل»** فیل، 4.*** اصحاب فیل به حریم خانه‏ی خدا (کعبه) سوء قصد داشتند و قوم لوط به حریم خانه‏ی نبوّت (حضرت لوط) سوء قصد کردند و می‏خواستند به مهمانان آن حضرت تجاوز نمایند که هر دو هلاک شدند.
برای یاری حضرت لوط، فرشتگان با سنگ‏های نشان‏دار آمدند و برای یاری پیامبر اسلام در جنگ بدر، فرشتگانِ نشان‏دار آمدند. «یمددکم ربّکم بخمسة آلاف من الملائکة مسوّمین»** آل‏عمران، 125.***
مسلمان، تنها نام امت پیامبر اسلام نیست، بلکه به هرکس که تسلیم خداوند و پیرو ادیان آسمانی باشد، مسلمان گفته می‏شود. «من المسلمین»
پیام ها
1- پرسیدن عیب نیست، انبیا هم آنچه را نمی‏دانستند، می‏پرسیدند. «ما خطبکم...»
2- کیفر مجرمان، تنها در آخرت نیست. «أرسلنا الی قوم مجرمین»
3- گاهی مأمور کیفر مجرمان در دنیا نیز فرشتگان هستند. «لنرسل علیهم حجارة من طین»
4- در قهر یا مهر الهی، همه چیز حساب و نشان دارد. «مسومة عند ربّک»
5 - ایمان، کلید نجات است. «فاخرجنا من کان فیها من المؤمنین»
6- اگر در منطقه‏ای فقط یک خانواده مسلمان باشد، باید به آنان توجّه شود. «غیر بیت من المسلمین»
7- گرچه جامعه فاسد، بستر فساد را فراهم می‏کند، امّا انسان را مجبور به فساد نمی‏کند ومی‏توان در منطقه فاسد، خانواده سالم داشت. «غیر بیت من المسلمین»
8 - گاهی فساد به قدری فراگیر می‏شود که پیامبر عزیزی مثل حضرت لوط، تنها یک خانواده طرفدار دارد، «غیر بیت من المسلمین» آن هم نه تمام خانواده، بلکه خانواده بدون همسر. «فانجیناه و اهله الا امرأته»**اعراف، 83.***
9- هم نعمت‏های الهی آیه و نشانه هستند و هم قهر الهی. «و ترکنا فیها آیة»
10- کسانی از حوادث تلخ عبرت می‏گیرند، که از عذاب قیامت، خوف داشته باشند. «آیة للّذین یخافون العذاب»
11- خوف دائمی از عذاب الهی، یک ارزش است. «یخافون العذاب الالیم»