آیه
إِنَّ الَّذِینَ ارْتَدُّواْ عَلَی أَدْبَارِهِم مِّن بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُمُ الْهُدَی الشَّیْطَانُ سَوَّلَ لَهُمْ وَأَمْلَی لَهُمْ
ترجمه
همانا کسانی که پس از آن که راه هدایت برایشان روشن شد به آن پشت کردند، شیطان (رفتار بدشان را) برایشان آراسته و آنان را با آرزوهای طولانی فریفته است.
نکته ها
«سوّل لهم» یا به معنای زیباسازی زشتیها و وارونه نمایاندن واقعیّات است و یا به معنای «تسهیل» و آسان سازی است، یعنی شیطان راه انحراف را برای انسان آسان جلوه میدهد.
«أملی» یا به معنای مهلت دادن و یا به معنای امداد و یاری رساندن است.
کارهای سراسر شرّ شیطان در قرآن عبارتند از: وسوسه**ناس، 4 و 5.***، امر به فحشا و زشتیها**نور، 21***، زینت دادن کارهای زشت**انفال، 48 و انعام، 43.***، ایجاد ترس و وحشت**آلعمران، 175.*** و دشمنی**مائده، 91.***، وعده فقر و تهیدستی**بقره، 268.***، بد قولی و خلف وعده**ابراهیم، 27.***، اسراف**اسراء، 27.*** و بازداشتن از یاد خدا**نساء، 60.***، اختلاف و تفرقه**اسراء، 53 و طه، 20.***، تمرد و نافرمانی**مریم، 44.***، ایجاد شک و تردید**حج، 3.***، شرک و انحراف**نمل، 24 ؛ قصص، 15.*** و آرزوهای طولانی و دراز** محمّد، 25.***.
البتّه قرآن راه درمان و فرار انسان از شیطان را در دو چیز معرّفی میکند: یکی آن که به دید دشمن به او بنگرد، «انّ الشّیطان لکم عدوّ فاتّخذوه عدوّاً»** فاطر، 6.*** دیگر آن که در برابر شرور شیطان، به خداوند پناه ببرد. «و امّا ینزغنّک من الشّیطان نزغ فاستعذ باللّه»**اعراف، 200.*** و گرنه شیطان خارجی، «الشّیطان سوّل لهم» و شیطان درونی، «وکذلک سوّلت لی نفسی»**طه، 96.*** انسان را به هلاکت و نابودی میرسانند.
پیام ها
1- توجّه و گوش سپردن به وسوسههای شیطان، از آفات ایمان است و سرانجامی جز ارتداد و بد عاقبت شدن ندارد. «انّ الّذین ارتدّوا»
2- ارتداد و بازگشت از حق بعد از روشن شدن آن، عملی ارتجاعی و قابل سرزنش است. «ارتدّوا علی ادبارهم من بعد ما تبیّن...»
3- راه حق، روشن و واضح است و آگاهی و درک آن مسئولیّت آور. «من بعد ما تبیّن لهم الهُدی»
4- اگر با جلوهها و وسوسهها به جدّیت مبارزه نکنیم، آگاهی و علم به تنهایی کاری از پیش نمیبرد. «تبیّن لهم الهُدی الشّیطان سوّل لهم»
5 - زیبا جلوه دادن بدیها و آرزوهای طولانی، ابزار کار شیطان است. (هر کس زشتیها را زیبا جلوه دهد، شیطان صفت است) «الشّیطان سوّل لهم و أملی لهم»