آیه
قُلْ أَرَءَیْتُمْ إِن کَانَ مِنْ عِندِ اللَّهِ وَکَفَرْتُم بِهِ وَشَهِدَ شَاهِدٌ مِّن بَنِی إِسْرَا ءِیلَ عَلَی مِثْلِهِ فَآمَنَ وَاسْتَکْبَرْتُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمِینَ
ترجمه
بگو: اگر (این قرآن) از نزد خدا باشد و شما به آن کفر ورزید، در حالی که گواهی از بنیاسرائیل، بر همانند آن (یعنی تورات) گواهی داده و ایمان آورده، ولی شما (همچنان) تکبّر ورزیدهاید، آیا (عاقبت کار را) دیدهاید؟همانا خداوند قوم ستمگر را هدایت نمیکند.
نکته ها
غرورزدایی در بسیاری از موارد، لازم است. چنانکه قرآن در جایی خطاب به مؤمنان میفرماید: هر کس از شما از دین خود برگردد، خداوند دیگرانی را که از شما بهترند خواهد آورد. «یا أیّها الّذین آمنوا من یرتدّ منکم عن دینه فسوف یأتی اللّه بقوم یحبّهم و یحبّونه»** مائده، 54 *** و در جای دیگر خطاب به زنان پیامبر میفرماید: بهانهگیری نکنید، اگر پیامبر شما را طلاق دهد، بهتر از شما نصیب او میشود. «عسی ربّه اِن طلّقکنّ أن یُبدله أزواجاً خیراً منکنّ»** تحریم، 5. ***
در این آیه نیز خطاب به مشرکان مکّه میفرماید: پیش از شما، بنیاسرائیل بر حقانیّت تورات گواهی دادند و به آن ایمان آوردهاند، اگر شما کفر ورزید و از پذیرش آن سر باز زنید، به قرآن ضربهای نمیخورد، شما به فکر عاقبت کار خودتان باشید.
اکثر مفسّران گفتهاند که مراد از «شاهد» در «شهد شاهد»، دانشمند معروف یهود، عبداللّه بن سلام میباشد که در جمع یهودیان به حقانیّت اسلام و پیامبر اسلام شهادت داد.
پیام ها
1- انسان باید گاهی در روش و موضعگیریهای خود اندیشه کند، اگر مغرورانه ندای حقّی را نپذیرفته است، برای استکبار خود چه پاسخی خواهد داشت. «أرأیتم»
2- در گفتگو با مخالفان، بر عقاید خود تعصّب نشان ندهید تا زمینه برای بحثِ آزاد فراهم شود. با آنکه پیامبر یقین دارد که قرآن از سوی خداست، باز هم میفرماید: «ان کان من عند اللّه»
3- از افرادی که در محیط انحرافی، خطشکن هستند، تجلیل کنیم. «و شهد شاهد»
4- ریشه کفر، استکبار است. «آمن و استکبرتم» (بجای «کفرتم» میفرماید: «استکبرتم»)
5 - ایجاد رقابت سالم میان افراد و گروهها در جهت رشد، یک ارزش است. «فآمن و استکبرتم» (آنان ایمان آوردند، شما تکبّر ورزیدید)
6- استکبار در برابر وحی و قرآن، ظلم است. «استکبرتم... القوم الظالمین»
7- ظلم، مانع بصیرت و سبب محروم شدن از الطاف الهی است. «انّ اللّه لا یهدی القوم الظالمین»