تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 9(دوره ده جلدی)
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره 57. حدید آیه 14

آیه
یُنَادُونَهُمْ أَلَمْ نَکُن مَّعَکُمْ قَالُواْ بَلَی‏ وَلَکِنَّکُمْ فَتَنتُمْ أَنفُسَکُمْ وَ تَرَبَّصْتُمْ وَارْتَبْتُمْ وَغَرَّتْکُمُ الْأَمَانِیُّ حَتَّی‏ جَآءَ أَمْرُ اللَّهِ وَغَرَّکُم بِاللَّهِ الْغَرُورُ
ترجمه
منافقان، مؤمنان را ندا می‏دهند که مگر ما (در دنیا) با شما نبودیم، گویند: آری ولی شما خود را به فتنه افکندید و در انتظار (حوادث سوء برای مؤمنان) بودید و (در دین حق) شک کردید و آرزوها(ی باطل) شما را فریفت تا آن که فرمان خداوند(نسبت به هلاکت شما) فرارسید و (شیطانِ) فریبنده، شما را درباره خدا فریب داد.
نکته ها
«فتنتم انفسکم» یعنی خود را گرفتار فتنه نفاق ساختید. «تربّص» به معنای انتظار کشیدن است. «امانیّ» جمع «اُمنیّه» به معنای آرز و «غَرور» به معنای فریبنده، یکی از لقب‏های شیطان است.
مؤمن، بدخواه کسی نیست. «لاتجعل فی قلوبنا غلاً للذین آمنوا»**حشر، 10.*** ولی منافق منتظر حادثه بد برای دیگران است. «تربّصتم»
مؤمن، اهل یقین است، ولی منافق غرق در تردید. «ارتبتم»
مؤمن، واقع‏بین است و منافق خیال پرداز. «غرّتکم الامانیّ»
مؤمن، همین که با شیطان و وسوسه او روبرو شود، متذکّر می‏شود. «اذا مسّهم طائف من الشّیطان تذکّروا»**اعراف، 201.*** ولی منافق فریب می‏خورد. «غرّکم باللّه الغَرور»
بر اساس آیات دیگر، منافقان، دین را عامل فریب مؤمنان می‏پنداشتند و می‏گفتند: «غرّ هؤلاء دینهم»**انفال، 49.*** یا می‏گفتند: وعده‏های خدا و رسول وسیله فریب است، «ما وعدنا اللّه و رسوله الا غرورا»**احزاب، 12.*** ولی این آیه پاسخ می‏دهد که شیطان و آرزوهای طولانی، وسیله فریبند. «غرّتکم الامانی - غرّکم باللّه الغَرور»

پیام ها
1- در قیامت، میان منافقان و مؤمنان گفتگوهاست. «ینادونهم»،(فعل مضارع نشان استمرار است)
2- گفتگوی منافقان از پشت دیوار و همراه با ناله و استمداد است. «ینادونهم»
3- در قیامت، خاطرات دنیوی فراموش نمی‏شود. «أ لم نکن معکم»
4- همراهی فیزیکی و ظاهری مهم نیست، همراهی فکری و عملی لازم است. «ألم نکن معکم قالوا بلی‏»
5 - خطر آنجاست که انسان خود را فریب دهد و زشت‏ها را با آنکه می‏فهمد زشت است، زیبا ببیند. «فتنتم انفسکم»
6- آرزوهای دور و دراز برای زندگی در دنیا، زمینه‏ساز شک و تردید در مورد قیامت است. «و ارتبتم و غرّتکم الامانیّ»
7- چه بسا شیطان با وعده آمرزش و بخشش الهی، انسان را فریب داده و او را به رحمت خدا مغرور می‏سازد. «غرّکم باللّه الغَرور»