تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 9(دوره ده جلدی)
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره 52. طور آیه 17-20

آیه
إِنَّ الْمُتَّقِینَ فِی جَنَّاتٍ وَنَعِیمٍ‏
فَاکِهِینَ بِمَآ آتَاهُمْ رَبُّهُمْ وَوَقَاهُمْ رَبُّهُمْ عَذَابَ الْجَحِیمِ‏
کُلُواْ وَاشْرَبُواْ هَنِیئاً بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ
مُتَّکِئِینَ عَلَی‏ سُرُرٍ مَّصْفُوفَةٍ وَزَوَّجْنَاهُم بِحُورٍ عِینٍ‏
ترجمه
همانا پرهیزگاران در باغ‏ها(ی بهشت) و نعمت فراوان هستند.
به آنچه پروردگارشان به آنان داده، شاد و مسرورند و پروردگارشان آنان را از عذاب دوزخ حفظ کرده است.
(به آنان خطاب می‏شود:) به خاطر اعمالی که انجام می‏دادید، گوارا بخورید و بیاشامید.
تکیه کنان بر تخت‏های ردیف شده و آنان را با حورالعین (زیبا رویان سیاه چشم) به ازدواج در آوریم.
نکته ها
«هَنیئاً» یعنی چیزی که رنج و تعبی در پی ندارد و گوارای وجود انسان می‏گردد. برخلاف نعمت‏های دنیوی که معمولاً قبل یا بعد آن رنج و سختی همراه دارد.
«حور عین» از دو کلمه «حور» جمع «حوراء» به معنای سیاه چشم و کلمه «عین» جمع «عیناء» به معنای زیبا چشم تشکیل شده است. همسران بهشتی دارای چشمانی درشت، سیاه و زیبایند.
انس با پاکان ونیکان و هم‏صحبتی با آنان، یکی از لذّت‏های بهشت است که قرآن در موارد مختلف به این مجالس انس و سرور که بر تخت‏های بهشتی تشکیل می‏شود، اشاره داشته است.
آیات 16 و 19 که مربوط به کیفر و پاداش دوزخیان و بهشتیان است، بسیار شبیه یکدیگرند با یک تفاوت بسیار ظریف و آن اینکه در مورد دوزخیان می‏خوانیم: «انما تجزون ما کنتم تعملون» ولی در مورد بهشتیان می‏خوانیم: «هنیئاً بما کنتم تعملون» اولی «ما کنتم» است و دومی «بما کنتم». آری کیفر دوزخیان به میزان عمل آنهاست نه بیشتر، به خصوص که همراه کلمه «انّما» مطرح شده است، یعنی کیفر شما عین عمل شماست. ولی پاداش بهشتیان بسیار بیشتر از عملکرد آنان است و عمل آنان وسیله و بهانه‏ای برای دریافت آن همه لطف است. «هنیئاً بما کنتم تعملون»
پیام ها
1- کلید بهشت، تقواست. «انّ المتقین فی جنّات»
2- مقایسه پایان کار خوبان و بدان، از بهترین شیوه‏های شناخت حق و باطل است. «هذه النّار... فی جنّات و نعیم»
3- برای اهل بهشت، انواع باغ‏ها و نعمت‏ها فراهم است. «جنات و نعیم»
4- گاهی در دنیا نعمت هست، امّا انسان به دلایلی نمی‏تواند از آن کامیاب شود، اما در بهشت هم نعمت هست و هم کامیابی. «جنات... فاکهین»
5 - نعمت‏ها، زمانی لذّت بیشتری دارند که از طرف خداوند به عنوان محبّت و لطف باشد «آتاهم ربّهم» و در کنارش تلخی و دغدغه نباشد. «و وقاهم ربّهم»
6- کسی‏که در دنیا با تقوا خود را حفظ کرد، در قیامت خداوند او را از عذاب دوزخ حفظ می‏کند. «المتقین... وقاهم»
7- پرهیزکاران نباید به تقوا و عمل خود مغرور باشند که همه‏ی نعمت‏ها و نجات‏بخشی‏ها از خداست. «أتاهم ربّهم... وقاهم ربّهم»
8 - آزادی و تکریم، لذّت نعمت را بیشتر می‏کند. «کلوا و اشربوا هنیئاً» بهشتیان در خوردن و آشامیدن محدودیّت ندارند و با «هنیئاً» مورد تکریم قرار می‏گیرند.
9- کامیابی، در سایه امنیّت، لذّت را بیشتر می‏کند. «وقاهم ربّهم... کلوا واشربوا»
10- خوردنی‏های دنیوی همراه مشکلاتی در تهیه و حفظ و مصرف آن است، در نعمت‏های آخرت هرگز مشکلی نیست. «هنیئاً»
11- دلخوشی و رضایت در کنار استفاده از نعمت‏ها، شرط کمال کامیابی است. «فی جنّات و نعیم فاکهین... متّکئین علی سُرر...»
12- آنان که در دنیا از نگاه به نامحرمان چشم پوشیدند، در آخرت همسرانی زیباروی خواهند داشت. «المتقّین... زوّجناهم بحورعین»