آیه
لَا یَسْمَعُونَ فِیهَا لَغْواً وَلَا تَأْثِیماً
إِلَّا قِیلاً سَلاَماً سَلاَماً
ترجمه
در آنجا سخن بیهوده و نسبت گناه به دیگری را نمیشنوند.
سخنی جز سلام و درود نیست.
نکته ها
«لغو» یعنی سخن بیفایده و بیهوده و «تأثیم» به معنای نسبت دادن گناه به دیگران است.
در روایات، عقل چنین توصیف شده است: «ما عُبد به الرّحمن و اکتُسب به الجَنان»**کافی، ج1، ص11.*** آن که انسان با آن بندگی خدا کند و در راه کسب بهشت و سعادت جاودان قدم گذارد.
اگر انسان کمی فکر کند که چند روز بندگی خدا در دنیا، این همه رفاه و آسایش و کامیابی در قیامت را به دنبال دارد و با این حال حاضر شود همه این لذّتهای ابدی را به خاطر دنیای فانی از دست بدهد، کمال بی عقلی است و این است معنای خسارت واقعی که خداوند میفرماید: «قل انّ الخاسرین الّذین خسروا أنفسهم»**زمر، 15.*** ای پیامبر! به مردم بگو: زیانکاران واقعی کسانی هستند که خودشان را باختند.
در دعای ماه رجب نیز میخوانیم: «خاب الوافدون علی غیرک»**مفاتیح الجنان.*** خدایا! کسانی که به غیر تو رو کردند، باختند و سودی نبردند.
بهشتیان از چند سوی، درود و سلام دریافت میکنند:
الف) از جانب اصحاب یمین (دوستان بهشتی). «وامّا ان کان من أصحاب الیمین.فسلام لک من أصحاب الیمین»**واقعه، 90 و 91.*** اگراز اصحاب یمین باشد (بهاو میگویند)از طرف دوستان، بر تو سلام.
ب) از جانب اعرافیان. «و علی الاعراف رجال یعرفون کلاّ بسیماهم و نادوا أصحاب الجنة ان سلام علیکم»**اعراف، 46.*** بر اعراف مردانی هستند که همه را به چهره میشناسند و بهشتیان را ندا میدهند که سلام بر شما.
ج) از جانب فرشتگان. «و الملائکة یدخلون علیهم من کلّ باب سلام علیکم بما صبرتم»**رعد، 23 و 24.*** فرشتگان از هر سو بر آنان وارد میشوند و به خاطر صبر و مقاوتشان بر آنان سلام میکنند.
د) از طرف خداوند. «سلام قولاً من ربّ رحیم»**یس، 58 .*** از جانب خداوند رحیم، سلام بر آنان باد.
مراد از «سلاماً سلاماً»؛ یا سخنان پیراسته از لغو و نارواست و یا گفتگوهای همراه با سلام و صلح و صفا.
پیام ها
1- در بهشت، اسباب آزار روحی و روانی نیست. «لایسمعون فیها لغواً...»
2- معمولاً کامیابیهای دنیوی آمیخته با لغو و گناه است، ولی در قیامت، چنین نیست. «لایسمعون...»
3- بهشت، سرای سلام و سلامت است. «الاّ قیلاً سلاماً سلاماً» (جامعهای که در آن سلام و سلامتی رواج دارد و لغو و بیهودگی در آن وجود ندارد، جامعهای بهشتی است.)