(99) وَ لَوْ شآءَ رَبُّکَ َلأَمَنَ مَنْ فِی الْاَرْضِ کُلُّهُمْ جَمِیعاً أَفَاَنْتَ تُکْرِهُ النَّاسَ حَتَّی یَکُونُواْ مُؤْمِنِینَ
واگر پروردگارت میخواست، (به اجبار) همهی مردم روی زمین یکجا ایمان میآوردند. (اکنون که سنّت خدا بر ایمان اختیاری مردم است،) پس آیا تو مردم را مجبور میکنی تا ایمان آورند؟!
نکتهها:
خداوند، هم قدرت دارد، هم حکمت و از قدرتش آنجا و آن گونه استفاده میکند که خلاف حکمت نباشد و چون حکمتش اقتضا دارد که مردم آزاد باشند، هرگز با قدرت قهری خود آنان را به ایمان اجباری وادار نمیکند. امّا مشرکان میگفتند: (لو شاء اللّه ما اشرکنا)**انعام، 148.*** اگر خدا میخواست ما مشرک نبودیم، پس شرک ما خواست خدا بوده است و ما بالاجبار مشرک شدهایم! این آیه میتواند پاسخی به سخن آنان باشد که اگر اراده خدا بر اجبار کردن است، چرا اجبار به انحراف و شرک کند و لااقل اجبار به هدایت و ایمان نکند!؟
پیامها:
1- ایمان بر مبنای انتخاب است، نه اجبار وتحمیل. (أفانت تکره)
2- پیامبر صلی الله علیه و آله از روی دلسوزی، برای ایمان آوردن مردم اصرار میکرد. (افأنت تکره الناس حتی یکونوا مؤمنین)