(18) إِنَّمَا یَعْمُرُ مَسَجِدَ اللَّهِ مَنْ ءَامَنَ بِاللَّهِ وَالْیَوْمِ الْأَخِرِ وأَقَامَ الصَّلَوةَ وَءَاتَی الزَّکَوةَ وَلَمْ یَخْشَ إِلَّا اللَّهَ فَعَسَی أُوْلَئِکَ أَن یَکُونُواْ مِنَ الْمُهْتَدِینَ
مساجد خدا را تنها کسانی باید آباد کنند که به خدا و روز قیامت ایمان دارند و نماز را به پا داشته و زکات میپردازند و جز از خدا نمیترسند. امید است که آنان از رهیافتگان باشند.
نکتهها:
مسجد، پایگاه مهّم عبادی و اجتماعی مسلمانان است. بنابراین، هم متولّیان آن باید صالح و پاک باشند و هم برنامههایش سازنده و تربیت کننده، هم بودجهاش مشروع و حلال باشد و هم مسجدیان اهل تقوا و خدایی و مورد تکریم. وگرنه اگر سازندگان مساجد، جبّاران و سلاطین باشند و پیشنمازان، افراد بیسواد و ترسو و خادمان نیز وارفتگان بیحال، طبعاً مساجد از هدف اصلی خود که آبادی معنوی است، دور خواهند ماند.
به گفتهی مرحوم فیض کاشانی در تفسیر صافی، تعمیر مسجد شامل مرمّت، نظافت و فرش کردن، روشنایی، تدریس و تبلیغ میشود.
در قرآن 32 بار از زکات یاد شده که 28 بار آن در کنار نماز بیان شده است.
رسول خداصلی الله علیه و آله فرمود: «اذا رأیتم الرّجُلَ یعتاد المسجدَ فاشهَدُوا له بالأیمان»**تفسیر درّالمنثور.*** همین که دیدید کسی به مسجد رفت و آمد میکند، به ایمان او گواهی دهید.
در احادیث برای کسانی که به مسجد رفت و آمد میکنند، بهرههای فراوان ذکر شده است، از جمله: پیدا کردن دوست و برادر دینی، آگاهیهای مفید، ارشاد و دوری از گناه، برخورداری از نعمت و رحمت الهی.**وسائل الشیعه و تفسیر درّالمنثور.***
پیامها:
1- تولیت و تعمیر مسجد شرایطی دارد:
الف: از جهت اعتقادی، ایمان به مبدأ و معاد. (آمن باللّه و الیوم الاخر)
ب: از نظر عملی، برپا داشتن نماز وپرداخت زکات. (اقامالصلوة وآتی الزکوة)
ج: از جهت روحی، شجاعت و نفوذناپذیری. (لمیخش الا اللّه) (اگر متولّی مسجد، شجاع باشد، مسجد نیز کانون حرکتهای ضدّ ظلم خواهد بود)
2- وظیفهی متولّیان مساجد و تعمیرکنندگان آنها، رسیدگی به محرومان است. (انّما یعمر... آتی الزکوة)
3- ایمان از عمل جدا نیست، (آمن... و اقام) نماز از زکات جدا نیست، (اقام الصلوة و آتی الزکوة) و مسجد از انقلاب جدا نیست. (مساجد اللّه... و لم یخش)
4- با وجود ایمان، عمل صالح، نماز، زکات و شجاعت، باز هم مغرور نشویم، هنوز خطر انحراف وجو دارد. (فعسی اولئک من المهتدین)