تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 5
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره هود آیه 71

(71) وَامْرَأَتُهُ قَآئِمَةٌ فَضَحِکَتْ فَبَشَّرْنَهَا بِإِسْحَقَ وَمِن وَرَآءِ إِسْحَقَ یَعْقُوبَ
و همسر ابراهیم ایستاده بود، پس (چون گفتگوها را شنید،) خندید، ما او را به (فرزندی به نام) اسحاق و پس از اسحاق، (فرزندی به نام) یعقوب بشارت دادیم.
نکته‏ها:
برای علّت ایستادن همسر ابراهیم (قائمة) چند وجه ذکر شده است؛ الف: برای عبادت، ب: برای خدمت به میهمانان، ج: برای نظارت بر رفت وآمدها وگفتگوها.
کلمه‏ی «ضِحک» به معنای خندیدن، ولی کلمه‏ی «ضَحک» به معنای عادت ماهانه است. خندیدنِ همسر ابراهیم علیه السلام ، یا برای این بود که فهمید غذا نخوردن میهمانان نشانه‏ی خطری برای ابراهیم نیست، لذا خوشحال شد. یا آنطور که در بعضی تفاسیر آمده است، ساره، همسر ابراهیم علیه السلام زن سالمندی بود که مدّتها عادت ماهانه نداشت، امّا به محض شنیدن خبر، ناگهان این حالت به او دست داد و او فهمید که اراده الهی بر فرزنددار شدن او تعلّق گرفته است. چنانکه امام صادق علیه السلام فرمود: مراد از «ضَحکت»، حیض شدن اوست.**تفسیر نورالثقلین.***
پیام‏ها:
1- گاهی حضور زن در صحنه لازم است. (وأمرأته قائمة)
2- روحیّه‏ی زن ظریف‏تر از مردان است. (حضرت ابراهیم علیه السلام و همسرش ساره هر دو، ماجرا را شنیدند، امّا فقط ساره خندید) (فضحکت )
3- در لابلای دلهره‏ها، بشارت هم وجود دارد. (اوجس منهم خیفة... فبشّرناها)
4- بهترین بشارت، نعمتی مستمر و دنباله‏دار است. (و من وراء اسحاق یعقوب)**شاید نامگذاری «یعقوب» که از واژه «عقب» است، بدین جهت باشد که بعد از اسحاق می‏آید. تفسیر المیزان.***
5 - نام انبیای الهی از پیش تعیین شده است.(اسحاق ، یعقوب)
6- با اینکه هر دسته از فرشتگان الهی مأموریّت خاصّی دارند، امّا این گروه از فرستادگان، چند منظور را دنبال می‏کردند، یکی قلع و قمع و هلاکت مفسدان قوم لوط، ودیگری بشارت فرزند به ابراهیم علیه السلام وساره. (ارسلنا الی قوم لوط، فبشّرناها باسحاق)