(7) کَیْفَ یَکُونُ لِلْمُشْرِکِینَ عَهْدٌ عِندَ اللَّهِ وَعِندَ رَسُولِهِ إِلَّا الَّذِینَ عَهَدتُّمْ عِندَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ فَمَا اسْتَقَمُواْ لَکُمْ فَاسْتَقِیمُواْ لَهُمْ إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ الْمُتَّقِینَ
چگونه میتواند نزد خدا و رسولش، پیمانی با مشرکان (عهد شکن) باشد، مگر کسانی که نزد مسجدالحرام با آنان پیمان بستید. پس تا هنگامی که به عهدشان وفا دارند، شما هم وفادار بمانید که خداوند، متقیّن را دوست دارد.
نکتهها:
این آیه، توجیه آیات نخست سورهی برائت و دلیلی برای دستور برائت وبیزاری است، چرا که آنان وفادار به پیمانهایشان نبودند.
چون از هر طرف کعبه تا 48 میل، جزء حرم است، به قراردادهایی که در این مناطق بسته میشود، «عند المسجد الحرام» گفته میشود. مثل پیمان حدیبیّه که در 15 میلی مکّه بسته شد.
آوردن کلمهی «مسجدالحرام» در بیان محلّ قرارداد، اشاره به اهمیّت آن مکان است، و گرنه پیمانهای دیگر نیز که در کنار مسجدالحرام نباشد، لازم الوفاست.
پیامها:
1- چون یهود و مشرکان، بیشترین دشمنی را با مسلمانان دارند،**(لَتجدنَّ اَشدّ الناسِ عَداوةً للّذین آمنوا الیهود و الّذین اشرکوا) مائده، 85 .*** از بیشتر آنان انتظار وفاداری نداشته باشید. (کیف یکون ...)
2- هنگام انتقاد، کلّی نگوییم و به افراد سالمِ گروهها هم توجّه کنیم. (الاّ الذین عاهدتم)
3- با دشمنان خود، در وفاداری به پیمانها یا نقض آن، مقابله به مثل کنید. (فما استقاموا لکم...)
4- تقوا ووفای به عهد، ملازم یکدیگرند. (فاستقیموا لهم انّ اللَّه یحبّ المتّقین)