تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 5
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره توبه آیه 84

(84) وَلَا تُصَلِّ عَلَی‏ أَحَدٍ مَّنْهُم مَّاتَ أَبَداً وَلَا تَقُمْ عَلَی‏ قَبْرِهِ إِنَّهُمْ کَفَرُواْ بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَمَاتُواْ وَهُمْ فَسِقُونَ‏
و بر مرده‏ی هیچ یک از منافقان نماز مگزار و (برای دعا واستغفار) بر قبرش نایست، چون آنان به خدا و پیامبرش کافر شدند و از دنیا رفتند در حالی که فاسق بودند.
نکته‏ها:
سیره‏ی رسول خداصلی الله علیه و آله آن بود که در مراسم تشییع و تدفین مردگانِ مسلمان حاضر شود، برای آنان دعا کند و بر جنازه‏ی آنان نماز بخواند. خداوند با این آیه پیامبرش را از حضور در مراسمِ مردگانِ منافق، نهی کرد.
امام صادق علیه السلام فرمود: پیامبر اکرم‏صلی الله علیه و آله در نماز میّت بعد از تکبیر چهارم، برای مرده دعا می‏کردند، امّا پس از نزول این آیه، دیگر چنین کاری را انجام ندادند.**تفسیر نورالثقلین ؛ کافی، ج 3، ص 181.***
پیام‏ها:
1- یکی از شیوه‏های مبارزه با منافقان، مبارزه‏ی منفی است. (لاتُصلّ، لاتقم)
2- مرده‏ی منافق نیز باید تحقیر شود. در تشییع جنازه‏ی آنان شرکت نکنیم و به زیارت قبور آنها نرویم. (لاتصلّ، لاتقم)
3- از اهرم نماز، برای تنبیه متخلّفان کمک بگیریم.(لاتصلّ علی احد منهم )
4- نماز میّت و زیارت قبور، نشانه‏ی حرمت و احترامِ مؤمن پس از مرگ و کاری پسندیده است و چون منافق، حرمتی ندارد لذا فرمود:(لا تصلّ، لاتقم )
5 - منافق، کافر و فاسق است. (کفروا، فاسقون)
6- عاقبتِ کار، مهم است. خطر وقتی است که انسان بدون توبه و در حال فسق بمیرد. (ماتوا و هم فاسقون )