تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 5
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره توبه آیه 28

(28) یَأیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ إِنَّمَا الْمُشْرِکُونَ نَجَسٌ فَلَا یَقْرَبُواْ الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ بَعْدَ عَامِهِمْ هَذَا وَإِنْ خِفْتُمْ عَیْلَةً فَسَوْفَ یُغْنِیکُمُ اللَّهُ مِن فَضْلِهِ إِن شَآءَ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ حَکِیمٌ‏
ای کسانی که ایمان آورده‏اید! قطعاً مشرکان، پلید وناپاکند، پس بعد از این سال نباید به مسجدالحرام نزدیک شوند و اگر (به خاطر راندن کفّار و قطع داد و ستد) از فقر و تنگدستی می‏ترسید، پس به زودی خداوند اگر بخواهد از فضل خویش شما را بی‏نیاز خواهد کرد، قطعاً خداوند آگاه و حکیم است.
نکته‏ها:
یکی از فرمان‏های چهارگانه‏ای که حضرت علی علیه السلام در حج سال نهم هجری به مشرکان ابلاغ کرد این بود که از سال آینده، حقّ ورود به مسجدالحرام را ندارند.

پیام‏ها:
1- شرک، پلیدی است. (نجس) پاکی واقعی در سایه‏ی ایمان است.
2- مؤمن باید نسبت به مشرک، تنفّر داشته باشد. (الّذین آمنوا انّماالمشرکون نجس)
3- در احکام دین باید قاطعانه عمل کرد، نه با تعارف. (انّما المشرکون نجس)
4- در اعلام برنامه ودیدگاه، توجّه به توان اجرایی خود داشته باشیم. (انّما المشرکون نجس) (با آنکه پلیدبودن مشرکان مربوط به سال نهم وسال اعلام برائت نبود، لکن چون در آن سال مسلمانان قدرت اجرا پیدا کردند، این امر اعلام شد)
5 - چون نزدیک شدن، زمینه‏ی وارد شدن است، پس مشرکان نباید به مکان‏های مقدّس حتّی نزدیک شوند. (لایقربوا)
6- در قرآن، فلسفه‏ی برخی نهی‏ها وتحریم‏ها بیان شده است. (نجس فلایقربوا)
7- همه‏ی زمین‏ها از نظر قداست، یکسان نیستند. (فلایقربوا المسجدالحرام)
8 - با مخالفان هم مدارا کنیم و به آنان مهلت دهیم. (بعد عامهم هذا)
9- در دستورات و آئین‏نامه‏ها، به تنش‏ها وپیامدهای آن نیز توجّه کنیم. (نجس فلایقربوا... و ان خفتم عیلة...)
10- تنگناهای اقتصادی و فشارهای مالی، ما را نسبت به دینمان بی‏تعهّد نسازد. (ان خفتم عیلةً)
11- هرکجا احساس نگرانی اجتماعی شد، باید روحیّه‏ی امید و توکّل را در مردم زنده کرد. (ان خفتم عیلةً فسوف یغنیکم اللّه من فضله)
12- رزق ما به دست دیگران (مسافران و جهانگردان) نیست، بلکه به دست خداست. (یغنیکم اللَّه)
13- از قطع رابطه اقتصادی با کفّار، به خاطر مکتب، نگران نباشیم.(یغنیکم اللّه)
14- بیش از زرنگی ومدیریّت وسرمایه و...، فضل الهی در غنای مردم نقش دارد. (یغنیکم اللَّه من فضله)
15- احکام دین، بر پایه‏ی علم و حکمت الهی است. (علیم حکیم)