(33) هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَی وَدِینِ الْحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَلَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ
او کسی است که پیامبر خود را با هدایت ودین حقّ فرستاد، تا آن را بر همهی دینها پیروز گرداند، هر چند مشرکان ناراحت باشند.
نکتهها:
این آیه به همین صورت، علاوه بر این سوره در دو سورهی دیگر نیز آمده است: سورهی فتح، آیهی 28 و سورهی صفّ، آیهی 9.
گرچه اسلام از نظر منطق و استدلال همیشه پیروز بوده است، امّا این آیه، غلبهی ظاهری و وعدهی حاکمیّت اسلام بر جهان را بیان میکند. چنانکه در آیات دیگری نیز «ظَهَر» به معنای استیلا یافتن آمده است، مثل: (اِن یظهروا علیکم یرجموکم)**کهف، 20.*** اگر بر شما غالب شوند، سنگسارتان میکنند. ودربارهی کفّار آمده است: (اِن یظهروا علیکم لایرقبوا فیکم اِلاًّ و لاذمّةً)**توبه، 8. ***اگر بر شما غالب شوند، هیچ عهد و پیمانی را مراعات نمیکنند.
از یک سو این آیه تاکنون تحقّق نیافته است و از سویی دیگر خداوند وعدهی حاکمیّت کلّی اسلام را داده و وعدهاش دروغ نیست، در نتیجه همان گونه که در روایات بسیاری آمده است، این آیه به ظهور حضرت مهدی علیه السلام اشاره دارد.
مسألهی حضرت مهدی علیه السلام و قیام جهانی او، در روایات بسیاری از طریق شیعه و اهلسنّت آمده و در اغلب کتب حدیثی عامّه نیز مطرح شده و از مسلّمات اعتقادی مسلمانان است. هرچند برخی از جمله وهابیّت به دروغ این عقیده را مخصوص شیعه دانستهاند.**منتخب الأثر.***
امام باقر علیه السلام فرمودند: زمانی خواهد آمد که هیچ کس باقی نخواهد ماند، مگر اینکه به رسالت حضرت محمّدصلی الله علیه و آله اقرار خواهد کرد.**تفسیر نورالثقلین.***
در مورد حاکمیّت دین در سراسر گیتی، احادیث بسیاری است؛ از جمله از حضرت علی علیه السلام روایت شده است که در زمان ظهور امام زمان علیه السلام ، هیچ خانهای و هیچ قریهای نخواهد بود، مگر آنکه اسلام وارد آن خواهد شد، چه بخواهند، چه نخواهند. و صدای اذان هر صبح و شام در هر قریهای شنیده خواهد شد.**تفسیر صافی.***
پیامها:
1- محور وپایهی دین اسلام، حقّ است. (دینالحقّ) (همهی ادیانآسمانی حقّند، ولی به خاطر پیدایش تحریف در آنها، حقّانیت آنها مخدوش شده است)
2- حقّ بر باطل پیروز است. (لیظهره)
3- اراده و حرکت خود را با ارادهی الهی هماهنگ سازیم، وگرنه محو و نابود خواهیم شد. (لیظهره، ولو کره المشرکون)