(107)خَلِدِینَ فِیهَا مَادَامَتِ السَّمَوتُ وَالْأَرْضُ إِلَّا مَا شَآءَ رَبُّکَ إِنَّ رَبَّکَ فَعَّالٌ لِّمَا یُرِیدُ
(و) تا آسمانها و زمین پایدار است، در آن (آتش) جاودانند، مگر آنچه خداوند بخواهد، همانا پروردگارت هر چه را اراده کند، انجام میدهد.
نکتهها:
«زَفیر» فریادی است که همراه با بیرون دادن نَفَس است و «شَهیق» نالهای است طولانی که توأم با فرو بردن نَفَس است. بعضی نیز «زَفیر» را آغاز صدای الاغ و «شَهیق» را پایان آن دانستهاند.
همهی افرادی که به دوزخ میروند، از لحاظ مدّت زمان حضور در آنجا یکسان نیستند، عدّهای پس از مدّت کمی از دوزخ رهایی مییابند، بعضی دیگر برای مدّت بسیار طولانی در جهنّم میمانند و سرانجام خلاص میشوند، امّا گروهی برای همیشه در آنجا میمانند و هرگز از آن خارج نمیشوند.
کلمهی «خُلود» در مواردی که همراه با کلمهی «اَبَد» آمده باشد، مثل: (خالدین فیها ابدا)**نساء، 169 و جنّ، 23.***، به معنای همیشگی و جاودانگی است، نه به معنای مدّت طولانی. در این آیه اگر چه خلود تا زمان برقرار بودن آسمانها و زمین بیان شده است و قرآن مدّت زمان استقرار آنها را تعیین فرموده**ابراهیم، 48 و انبیاء، 104.***، لیکن باز به معنای ابدیّت و همیشگی است، زیرا که «مادامت السموات» در زبان و ادبیات عرب، کنایهای است که برای ابدیّت و جاودانگی آورده میشود، اگر چه آسمانها ابدی نیستند.
پیامها:
1- انسان با انتخابهای خود باعث شقاوت خود میشود.(شَقُوا) نه «شُقُوا»
2- دست خداوند در نجات گروهی از دوزخیان (به دلیل جرم کمتر و یا استحقاق عفو و یا هر دلیل دیگری) باز است.(الاّ ما شاء ربّک )