(2) قَیِّماً لِّیُنذِرَ بَأْساً شَدِیداً مِّن لَّدُنْهُ وَیُبَشِّرَ الْمُؤْمِنِینَ الَّذِینَ یَعْمَلُونَ الصَّلِحَتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْراً حَسَناً
(کتابی که) استوار و نگهبانِ (کتابهای آسمانی دیگر) است، تا از عذاب شدیدی که از سوی اوست بترساند و به مؤمنانی که کارهای شایسته انجام میدهند، بشارت دهد که برای آنان پاداشی نیکوست.
نکتهها:
از میان سورههای قرآن، حمد، انعام، سبأ، فاطر و کهف، باجملهی «الحمدللّه» شروع شده است و در سه سوره از آنها سخن از آفرینش هستی است. در سورهی حمد از تربیت و در اینجا از کتاب آسمانی سخن به میان آمده است. گویا هستی و آفرینش، همراه با کتاب و قانون، دو بال برای تربیت انسانها هستند.
«اِعوجاج» یعنی انحراف و کجی. «عَوَج» در مورد محسوسات و «عِوَج» در غیر محسوسات به کار میرود.**«عَوَج» برای انسانها و «عِوَج» برای غیر انسانهاست. تفسیر تبیان.*** و «قیّم» به معنای برپادارنده وسامانبخش است.
سورهی قبل با «سبحان الّذی» شروع شده بود و این سوره با «الحمدللّه»، تسبیح و تحمید معمولاً در کنار هماند.
کلمهی «عبده» در قرآن هرجا به طور مطلق آمده، مراد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله است، مثل (انزل الفرقان علی عبده)**فرقان، 1.***، (فاوحی الی عبده)**نجم، 10.***، (ینزّل علی عبده)**حدید، 9.***، (ألیس اللّه بکاف عبده)**زمر، 36.***.
پیامها:
1- نعمت کتاب وقانون، به قدری مهم است که خداوند، خود را به خاطر آن ستوده است. (الحمدلِلّه الّذی انزل...)
2- بندگی خدا، زمینهساز دریافت کمالات معنوی است. (انزل علی عبده)
3- نه در کتاب خدا اعوجاج است، نه در رسول او، نه از حقّ به باطل میگراید، نه از مفید به غیر مفید و نه از صحیح به فاسد. (لم یجعل له عوجاً)
4- قرآن تا قیامت، استوار وغیرقابل نسخ است. (قیّماً)
5 - قرآن، نگهبان کتب آسمانی ودر بردارنده تمام مصالح بندگان است. تناقض، اختلاف، افراط و تفریط در آن نیست، هم دعوت به قیام میکند، هم قیام به دعوت دارد. (قیّماً)
6- شرط قیام به مصالح دیگران، اعوجاج نداشتن مصلح است. (لم یجعل له عوجاً، قیّماً)
7- دفع ضرر، مهمتر از جلب منفعت است. لذا انذار قبل از بشارت آمده است. (لینذر، یبشّر)
8 - ایمان همراه با عمل صالح کارساز است. (المؤمنین، یعملون الصالحات)
9- عمل صالح باید استمرار داشته باشد. (یعملون)