(27) إِنَّ الْمُبَذِّرِینَ کَانُواْ إِخْوَنَ الشَّیَطِینِ وَکَانَ الشَّیْطَنُ لِرَبِّهِ کَفُوراً
همانا اسرافکاران برادران شیطانهایند و شیطان نسبت به پروردگارش بسیار ناسپاس بود.
نکتهها:
کلمهی «اَخ» در عربی هم به معنای برادر، هم به معنای ملازم و همراه میباشد. مثل «اخو السفر» به کسی که پیوسته در سفر است، و «اخو الکرم» که به انسان کریم گفته میشود. برادری گاهی نسبی است، گاهی مسلکی ومرامی؛ اسرافکاران برادران مسلکی شیطانند. «اِخوان الشیاطین» یعنی کسانی که در مسیر شیطان و همراه اویند.
در قرآن، پیوسته از وسوسه یا ولایت شیطان بر افراد، سخن به میان آمده است، اما تنها موردی که «اِخوان الشیاطین» آمده این آیه است، یعنی اسرافکاران همکار شیطانند، نه تحت امر او. پس کار از وسوسه شدن گذشته و به مرحلهی همکاری و معاونت رسیده است. چنانکه در جای دیگر آمده است: (نُقیّض له شیطاناً فهو له قرین)**زخرف، 36.***
«تَبذیر»، گرچه بیشتر در مسائل مالی است، ولی در مورد نعمتهای دیگر نیز وجود دارد، مانند هدر دادن عمر و جوانی، به کار گرفتن فکر، چشم، گوش و زبان در راه ناصحیح، سپردن مسئولیّتها به افراد ناصالح، پذیرش مسئولیّت بدون داشتن لیاقت و بیش از حد توان و ظرفیّت، آموزش و آموختن مطالب غیر ضروری وغیر مفید و امثال اینها.**تفسیر اطیبالبیان و فرقان.***
پیامها:
1- مصرف مال و دارایی در غیر مورد آن، کاری شیطانی ونوعی ناسپاسی است. (المبذّرین... اخوان الشیاطین)
2- مبذّر و اهل ریخت و پاش باید تحقیر شود، نه آنکه مورد تقدیر و احترام قرار گیرد. (اخوان الشیاطین)
3- مؤمن با مؤمن برادر است، (انّما المؤمنون اخوة)**حجرات، 10.*** و اسرافکار با شیطان. (انّ المبذّرین... اخوان الشیاطین)
4- تبذیر، نشانهی کفران و ناسپاسی است، نه نشانهی سخاوت و بخشندگی. (المبذّرین... لربّه کفوراً)