(13) وَ کُلَّ إِنسَنٍ أَلْزَمْنَهُ طَئِرَهُ فِی عُنُقِهِ وَنُخْرِجُ لَهُ یَوْمَ الْقِیَمَةِ کِتَباً یَلْقَهُ مَنشُوراً
وکارنامهی هرانسانی را در گردنش بستهایم و روز قیامت برای او نوشتهای بیرون آوریم که آن را در برابر خود گشوده میبیند.
نکتهها:
کلمه «طائر» در آیه کنایه از عمل انسان است، زیرا اعمال انسان همچون پرنده پرواز دارد تا به صاحبش برسد و پرونده عمل هر کس، از خیر و شرّ، به گردنش آویخته میشود.
در قرآن بارها به مسأله نامهی عمل اشاره شده و در آیات مختلف نکاتی مطرح گردیده است، از جمله:
1- نامهی عمل برای همه است. (کلّ انسان الزمناه طائره...)
2- در آن نامه چیزی فروگذار نشده است. (لا یغادر صغیرةً ولا کبیرة)**کهف، 49.***
3- مجرمان از آن میترسند. (فتری المجرمین مشفقین ممّافیه)**کهف، 49.***
4- خود انسان با خواندن نامهی عملش، حاکم و داور است. (اقرء کتابک کفی بنفسک الیوم علیک حسیباً)**اسراء، 14.***
5 - رستگاران، کتابشان به دست راست داده میشود و دوزخیان به دست چپ. (اوتی کتابه بیمینه... بشماله)**الحاقّه، 19.***
پیامها:
1- حساب و کتاب، برای همه است واستثنا ندارد. (کلّ انسان)
2- همهی انسانها با کارت شناساییِ اعمال، در محشر حضور پیدا میکنند. (کلّ انسان الزمناه طائره فی عنقه)
3- عمل انسان، ملازم انسان است. (الزمناه... فی عنقه)
4- برای خدا همهی عملها روشن است، به گردن آویختن نامهی اعمال، برای فهمیدن خود انسان است. (نخرج له)
5 - همهی اعمال و حرکات انسان ثبت میشود. (کتاباً یلقاه)
6- گرچه ثبت اعمال در دنیا برای انسان محسوس نیست، ولی در قیامت، آن را خواهد دید. (یلقاه)
7- نامهی اعمال انسان در قیامت، باز و افشا میشود (یلقاه منشورا)