(35) وَ أَوْفُواْ الْکَیْلَ إِذَا کِلْتُمْ وَزِنُواْ بِالْقِسْطاسِ الْمُسْتَقِیمِ ذَلِکَ خَیْرٌ وَ أَحْسَنُ تَأْوِیلاً
و چون با پیمانه داد وستد کنید، پیمانه را تمام دهید و با ترازوی درست وزن کنید، که این بهتر و سرانجامش نیکوتر است.
نکتهها:
«قِسطاس»، از ترکیب دو کلمهی «قِسط» به معنای عدل و «طاس» به معنای کفهی ترازو میباشد.**تفسیر المیزان.*** در حدیث آمده است: امام معصوم، نمونه و مصداق «قسطاس مستقیم» در جامعهی اسلامی است.**بحار، ج24، ص187.***
مسائل داد وستد و رعایت حقوق مردم در معاملات، چنان مهم است که قرآن بارها روی آن تأکید کرده و بزرگترین آیه قرآن،**بقره، 282.*** مربوط به آن و سورهای به نام «مطففّین» (کمفروشان) نام نهاده شده است. اوّلین دعوت بعضی پیامبران، همچون حضرت شعیب نیز ترک کمفروشی بوده است.**شعراء، 181 - 183.***
پیامها:
1- بازار مسلمانان، باید از تقلّب و کمفروشی دور باشد و فروشندهی آن باید امین، دقیق، درستکار و با حساب و کتاب باشد. (اوفوا الکیل)
2- ایفای کیل و پیمانهی صحیح، از نمونههای وفای به پیمان است که در آیهی قبل گذشت، زیرا معامله، نوعی تعهّد است. (اوفوا بالعهد... اوفوا الکیل)
3- ترازو و وسایل سنجش و محاسبات تجاری، باید سالم و دقیق باشد. (وزنوا بالقسطاس المستقیم)
4- دقّت در ترازو، وزن و محاسبات، عامل خیر وبرکت است و کمفروشی، خیر و برکت را میبرد. (ذلک خیرٌ)
5 - فلسفهی فرمانهای الهی، خیر خود انسانهاست. (اوفوا، زنوا... ذلک خیر)
6- درستکاری اقتصادی، برتر از کسب مال از راه کمفروشی است. (ذلک خیر)
7- نتیجهی دادوستد درست و رعایت حقوق مردم، به خود انسان باز میگردد، چون ایجاد اعتماد میکند، ولی کمفروشی و نادرست بودن میزان و حساب، جامعه را به فساد مالی و سلب اعتماد میکشاند. پس پایان و پیامد خوب، در گرو درستکاری است. (ذلک خیر)
8 - کسب صحیح، موجب خوش عاقبتی است. (احسن تأویلاً)
کمفروش گرچه به سود موّقت میرسد، ولی از دست دادن اعتبار دنیوی و فراهم شدن عذاب اخروی، کار او را بدفرجام میکند.