تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 1
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره بقره آیه 93

(93) وَ إِذْ أَخَذْنَا مِیثَقَکُمْ وَ رَفَعْنَا فَوْقَکُمُ الطُّورَ خُذُواْ مَا ءَاتَیْنَکُمْ بِقُوَّةٍ وَ اسْمَعُواْ قَالُواْ سَمِعْنَا وَ عَصَیْنَا وَ أُشْرِبُواْ فِی قُلُوبِهِمُ الْعِجْلَ بِکُفْرِهِمْ قُلْ بِئْسَمَا یَأْمُرُکُمْ بِهِ إِیمَنُکُمْ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ‏
و (یاد کنید) آنگاه که از شما پیمان گرفتیم و کوه طور را بر فراز شما بالا بردیم (وگفتیم:) دستوراتی که به شما داده‏ایم، محکم بگیرید و گوش دهید (و عمل کنید. امّا آنان) گفتند: شنیدیم و نافرمانی کردیم، و به سبب کفرشان به (پرستش) گوساله دلباختند. بگو اگر ادّعای ایمان دارید، (بدانید که) ایمانتان شما را به بد چیزی فرمان می‏دهد.
نکته‏ها:
آخرین حرف یهودیان این بود که اگر پیامبری از بنی‏اسرائیل نباشد، به او ایمان نمی‏آوریم و تنها کتابی را که بر خودمان نازل شده باشد، قبول داریم.
قرآن چند نمونه از دروغهای آنها را بیان می‏کند: نمونه اوّل در آیه قبل بود که فرمود: شما اگر در این ادّعا راستگو هستید، پس چرا به موسی پشت کرده و به سراغ گوساله پرستی رفتید؟! نمونه دوّم همین آیه است که می‏فرماید: از شما پیمان گرفتیم و کوه طور را بالای سر شما قرار دادیم و گفتیم: با کمال قدرت قوانین آسمانی تورات را بگیرید و گوش داده و عمل کنید، امّا شما گفتید: ما قوانین را می‏شنویم، ولی عمل نمی‏کنیم. حال اگر به قرآن و پیامبر اسلام ایمان نمی‏آورید به این بهانه که محمد صلی الله علیه و آله و سلم از ما نیست و قرآن بر بنی‏اسرائیل نازل نشده است، پس چرا با موسی و تورات او آنچنان برخورد کردید؟!
قرآن راز این عدم اعتقاد را چنین بیان می‏کند: آنها به خاطر کفرشان، دلهایشان از علاقه به گوساله سیراب شده و جایی برای تفکّر و ایمان نمانده بود. اگر بنی‏اسرائیل در ادّعایشان صادق هستند که هر چه بر ما نازل شود به آن ایمان می‏آوریم، پس این جنایت را که در پرونده‏ی آنان هست، چگونه توجیه می‏کنند؟ آیا گوساله پرستی، پیامبرکشی و پیمان‏شکنی، جزء ایمان است؟!
پیام‏ها:
1- میثاق گرفتن، یکی از عوامل و انگیزه‏های عمل است. (اخذنا میثاقکم)
2- حفظ دست‏آوردهای انقلاب الهی، هر چند به قیمت تهدید باشد، لازم است. (رفعنا فوقکم)
3- انجام احکام و دستورات الهی، نیازمند قدرت، جدّیّت، عشق و تصمیم است و با شوخی و تشریفات، سازگاری ندارد. دینداری، با ضعف و مسامحه و سازشکاری سازگار نیست. (خذوا ما آتیناکم بقوة)
4- عشق و علاقه‏ی مُفرِط، خطرناک است. اگر دل انسان از علاقه به چیزی پر شود، حاضر نمی‏شود حقایق را بپذیرد.**چنانکه گفته‏اند: «حبّ الشی‏ء یعمی و یصمّ» دوستداری چیزی، انسان را کور وکر می‏کند. یعنی انسان دیگر حاضر نیست عیب‏های آنرا ببیند ویا بشنود.*** (اشربوا فی قلوبهم العجل)
5 - رفتار، بهترین بیانگر افکار و عقاید انسان است. (بئسما یأمرکم به ایمانکم)