(54) وَإِذْ قَالَ مُوسَی لِقَوْمِهِ یَقَوْمِ إِنَّکُمْ ظَلَمْتُمْ أَنْفُسَکُم بِاتِّخَاذِکُمُ الْعِجْلَ فَتُوبُواْ إِلَی بَارِئِکُمْ فَاقْتُلُواْ أَنفُسَکُمْ ذَ لِکُمْ خَیْرٌ لَّکُمْ عِندَ بَارِئِکُمْ فَتَابَ عَلَیْکُمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ
و (بخاطر بیاورید) زمانی که موسی به قوم خود گفت: ای قوم من، شما با (به پرستش) گرفتن گوساله، به خود ستم کردید. پس به سوی خالق خود توبه کرده و باز گردید و یکدیگر را به قتل برسانید، این کار برای شما در پیشگاه پروردگارتان بهتر است، پس خداوند توبهی شما را پذیرفت، زیرا او توبهپذیر مهربان است.
نکتهها:
مراد از «قتل نفس» در جمله: (فاقتلوا انفسکم) خودکشی نیست، بلکه یکدیگر را کشتن است. نظیر آیهی شریفه: (لا تلمزوا انفسکم)**حجرات، 11.*** همدیگر را طعنه نزنید. و یا نظیر آیهی (فسلّموا علی انفسکم)**نور، 61.***، یعنی همدیگر را سلام دهید.
پذیرفتن این نحو توبهی سخت، برای یهودیان فضلیت است. زیرا خداوند در انتقاد از مسلمانان منافق میفرماید: (و لو انّا کتبنا علیهم ان اقتلوا انفسکم اواخرجوا من دیارکم ما فعلوه الاّ قلیلٌ منهم)**نساء، 66. ***یعنی: اگر بر آنان فرمان کشتن همدیگر را واجب مینمودیم و یا فرمان خروج از سرزمین خودشان را صادر میکردیم، آنرا جز افراد اندکی انجام نمیدادند.
پیامها:
1- مردم را با محبّت برای پذیرش حدود الهی آماده کنید. (یا قوم ... فاقتلوا)
2- شرک، ظلم به نفس است. (ظلمتم انفسکم باتّخاذکم العجل)
3- هر چه برهان و معجزه و دلیل بیشتر عرضه شود، تکلیف سنگینتر و تخلّف از آن خطرناکتر خواهد بود. گوسالهپرستی، بعد از دیدن آن همه معجزه، توبهای جز اعدام ندارد.(فتوبوا... فاقتلوا انفسکم)
4- حکم مرتدّ، قتل است.(فاقتلوا انفسکم)
5 - مرگ در رحمت الهی، بهتر از زندگی در لعنت الهی است. (ذلکم خیرٌ لکم)
6- اجرای حدود الهی، گرچه به قیمت قتل انسان باشد، به نفع اوست. (فاقتلوا... ذلکم خیر لکم)
7- اساس دستورات الهی، خیر رسانی به انسان است. (ذلکم خیر لکم)
8 - برای جریمههای سنگین، باید برکات زیادی گفته شود تا مردم آماده پرداخت آن شوند. (فاقتلوا ... ذلکم خیر، فتاب علیکم، انّه هو التّواب الرحیم)