تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 1
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره بقره آیه 174

(174) إِنَّ الَّذِینَ یَکْتُمُونَ مَآ أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْکِتَبِ وَیَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَناً قَلِیلاً أُوْلَئِکَ مَا یَأْکُلُونَ فِی بُطُونِهِمْ إِلَّا الْنَّارَ وَلَا یُکَلِّمُهُمُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَمَةِ وَلَا یُزَکِّیهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ‏
کسانی که آنچه را خداوند از کتاب نازل کرده، کتمان می‏کنند و بدان بهایی اندک می‏ستانند، آنها جز آتش در شکم‏های خود فرو نمی‏برند، و خداوند روز قیامت با آنها سخن نمی‏گوید و پاکشان نمی‏کند و برای آنها عذاب دردناکی است.
نکته‏ها:
دانشمندانِ یهود و نصاری تا قبل از آمدن پیامبر اسلام، به مردم وعده‏ی آمدن آن حضرت را می‏دادند و نشانه‏هایی را که در تورات و انجیل آمده بود برای مردم می‏گفتند، ولی همین که پیامبر اسلام مبعوث شد و آنها اقرار به رسالت آن حضرت را مساوی با از دست دادن مقام، مال و... خود دیدند، حقیقت را کتمان نمودند، تا چند روزی بیشتر در مسند خود بمانند و تحفه و هدایایی بخورند، ولی این بهای اندکی است که در برابر گناه بزرگ خود دریافت می‏دارند و این درآمدها نیز چیزی جز آتش نیست که می‏خورند. همچنان که در آیه‏ای دیگر، از خوردن اموال یتیمان به خوردن آتش تعبیر شده است.**نساء، 10.***
خداوند در روز قیامت با این کتمان کنندگان، سخنی از روی محبّت نخواهد گفت، با آنکه در آن روز، مؤمنان با خدا هم سخن خواهند شد. البتّه این گفتگو یا از راه ایجاد موج در فضا و یا از طریق الهام و با زبان دل است و همه خوبان در آن روز کلیم‏اللّه می‏شوند.
در آیه قبل، به دنبال تحریم گوشت خوک و مردار، سخنی از مغفرت آمده است، ولی در این آیه که سخن از تحریم کتمان حقّ و گناهان مربوط به مسائل فکری و فرهنگی است، لحن آیه بسیار تندتر شده و سخنی از مغفرت نیامده است. بگذریم که در آیه بعد این تهدیدات شدیدتر می‏شود.
کتمان حقیقت، تنها درباره رسالت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نبوده است. کسانی که درباره جانشین واقعی پیامبر نیز کتمان حقیقت کنند، دچار این عقوبت خواهند شد. آنانکه ماجرای غدیر خم را در کتب تفسیر و تاریخ خود محو و مسیر آیات را تحریف و توجیه می‏کنند و مردم را به جای امام معصوم به سراغ دیگران می‏فرستند، دچار کتمان حقیقت شده‏اند.

پیام‏ها:
1- دنیاگرایی، بزرگترین خطر برای علما و دانشمندان است. (یکتمون، یشترون)
2- دین فروشی، به هر قیمتی که باشد خسارت است، زیرا حقایق و معارف کتب آسمانی ارزشمندتر از همه منافع است. (ثمناً قلیلاً)
3- خوردنی‏های حرام، به صورت آتش تجسّم می‏یابند. (ما یأکلون... الاّ النار)
4- اشیا دارای یک وجهه باطنی و ملکوتی هستند که در قیامت به آن شکل تجسّم می‏یابند. (فی بطونهم الاّ النّار)
5 - کیفر، باید متناسب با جرم باشد. آنانکه در دنیا راه شنیدن کلام خدا را بر مردم بسته‏اند، در قیامت از لذّت استماع کلام خدا محروم می‏شوند. (لا یکلّمهم اللَّه)
6- عذاب‏های قیامت، هم جسمی وهم روحی است. (لایکلّمهم اللَّه)