تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 1
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره بقره آیه 31

(31) وَعَلَّمَ ءَادَمَ الْأَسْمَآءَ کُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَی الْمَلَئِکَةِ فَقَالَ أَنبِئُونِی بِأَسْمَآءِ هَؤُلَا ءِ إِن کُنْتُمْ صَدِقِینَ‏
و خداوند همه‏ی اسماء (حقائق و اسرار هستی) را به آدم آموخت، سپس آنها را به فرشتگان عرضه داشت و فرمود: اگر راست می‏گویید، از اسامی اینها به من خبر دهید؟
نکته‏ها:
خداوند متعال اسماء**«اسم» در عرف ما فقط به معنی نام و نشان است، ولی در فرهنگ قرآنی نامِ همراه با محتواست. چنانکه (فله الاسماء الحسنی) یعنی خداوند صفات عالیه دارد.*** و اسرار عالم هستی را، از نام اولیای خود**تفسیر نورالثقلین، ج 1، ص 54 و اکمال الدین صدوق، ج 1، ص 14.*** تا جمادات را به آدم تعلیم داد. به تعبیر امام صادق علیه السلام که در تفسیر مجمع‏البیان آمده است: تمام زمین‏ها، کوهها، دره‏ها، بستر رودخانه‏ها و حتّی همین فرشی که در زیر پای ماست، به آدم شناسانده شد.
پیام‏ها:
1- معلّم واقعی خداست وقلم، بیان، استاد وکتاب، زمینه‏های تعلیم هستند.(عَلّم)
2- برتری انسان بر فرشتگان، به خاطر علم است. (وعلّم آدم...)
3- انسان برای دریافت تمام علوم، استعداد و لیاقت دارد. (کلّها)
4- فرشتگان عبادت بیشتری داشتند و آدم، علم بیشتری داشت. رابطه مقام خلافت با علم، بیشتر از عبادت است. (نسبّح بحمدک... علّم آدم الاسماء)
5 - برای روشن کردن دیگران، بهترین راه، برگزاری امتحان و به نمایش گذاشتن تفاوت‏ها و لیاقت‏هاست. (علّم... ثم عرضهم... فقال انبئونی)
6- فرشتگان، خود را به مقام خلیفةاللهی لایق‏تر می‏دانستند. (ان کنتم صادقین)**در روایتی از امام صادق علیه السلام نقل شده است که فرمودند: (ان کنتم صادقین) یعنی اگر شما فرشتگان در ادّعای لایق‏تر بودن خود، صادق هستید. تفسیر نورالثقلین.***