(119) هَأَنْتُمْ أُوْلَآءِ تُحِبُّونَهُمْ وَلَا یُحِبُّونَکُمْ وَتُؤمِنُونَ بِالْکِتَبِ کُلِّهِ وَإِذَا لَقُوکُمْ قَالُواْ ءَامَنَّا وَإِذَا خَلَوْاْ عَضُّواْ عَلَیْکُمُ الْأَنَامِلَ مِنَ الْغَیْظِ قُلْ مُوتُواْ بِغَیْظِکُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِذَاتِ الْصُّدُورِ
هان (ای مسلمانان)! این شمایید که آنان را دوست میدارید، ولی آنها شما را دوست نمیدارند، در حالی که شما به همهی کتابها(ی آسمانی) ایمان دارید (ولی آنها به کتاب شما ایمان نمیآورند.) و هرگاه با شما دیدار کنند (منافقانه) میگویند: ما ایمان آوردیم، و چون (با هم) خلوت کنند، از شدّت خشم بر شما، سر انگشتان خود را میگزند. بگو: به خشمتان بمیرید، همانا خداوند به درون سینهها آگاه است.
پیام ها:
1- تشخیص روحیات دشمن و انگیزههای حقیقی خود، بسیار دقیق است، به همین جهت در صدر آیه، کلمهی (ها) برای هشدار و تنبیه آمده است.
2- دوستی باید دو جانبه باشد وگرنه مایهی ذلّت و خودباختگی و احساس حقارت است. (تحبّونهم و لا یحبّونکم)
3- مسلمان به تمام کتب آسمانی پیشین ایمان دارد، گرچه دیگران به قرآن ایمان نیاورند. (تؤمنون بالکتاب کلّه)
4- به هر اظهار ایمانی اطمینان نکنید. (قالوا امنّا و اذاخلوا...)
5 - گمان نکنید محبّت شما، دشمنان کینهتوز را نسبت به شما دلگرم میکند. (تحبّونهم... عضّواعلیکم الانامل من الغیظ)
6- انگیزههای درونی، بازتاب بیرونی دارد. در آیه قبل: (قدبدت البغضاء من أفواههم) در این آیه (عضّواعلیکم الانامل من الغیظ)
7- دشمن نسبت به شما غضب ندارد، غیظ دارد. غیظ در مواردی بکار میرود که ظرف انسان از غضب پر شده باشد. (من الغیظ)
8 - یکی از امدادهای الهی، افشای روحیههای دشمن برای مسلمانان است، تا اغفال نشوند و هوشیار باشند. (وما تخفی صدورهم اکبر... و اذا خَلوا عضّوا علیکم الانامل...)
9- دشمنان خود را تحقیر کنید. (موتوا بغیظکم)
10- گاهی مسائل روانی چون حسد وکینه، انسان را تا سرحد مرگ پیش میبرد. (موتوا بغیظکم)
11- برخورد اسلام با منافقانِ موذی، شدیدتر از کافران یکرنگ است. (اذا لقوکم قالوا آمنّا... موتوا بغیضکم)
12- گاهی اعلان نفرت و نفرین لازم است. کافران کینهتوز و منافقان حیلهگر شایستهی نابودی هستند. (موتوا بغیظکم)
13- به بهانهی جذب کفّار، به آنها محبّت نکنید، زیرا گاهی انگیزهی واقعی محبّت، طمع یا ترس و یا خودباختگی است. (انّ اللّه علیم بذات الصدور)
14- خداوند به اسرار دلها آگاه است. (علیم بذات الصدور)
اگر باور کنیم که خداوند همه چیز را میداند، کمتر دست به حیله و فریب میزنیم. منافقان توطئهگر نیز بدانند که خداوند عملکرد آنان را میداند و به موقع پاسخ خواهد داد.