تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 2
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره نساء آیه 123

(123) لَیْسَ بِأَمَانِیِّکُمْ وَلَا أَمَانِیِّ أَهْلِ الْکِتَبِ مَنْ یَعْمَلْ سُوءاً یُجْزَ بِهِ وَ لَا یَجِدْ لَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِیّاً وَلَا نَصِیراً
(پاداش و عقاب و برتری) به آرزوهای شما و آرزوهای اهل کتاب نیست! هر که بدی کند بدان کیفر داده می‏شود و جز خداوند، برای خویش سرپرست و یاوری نیابد.
نکته ها:
مسلمانان به خاتمیّت پیامبر اسلام واینکه بهترین امّتند افتخار می‏کردند.**آل‏عمران، 110.*** و اهل‏کتاب نیز به سابقه‏ی خود می‏بالیدند ومی‏گفتند: جز ایّام معدودی در آتش نخواهیم بود.**بقره، 80.*** این آیه در تصحیح پندار هر دو گروه، ملاک را «عمل» قرار داد.
در دوآیه قبل، امانیّ را از شیطان دانست، در این آیه آرزوهای باطل را ردّ می‏کند.
تعبیر (یُجزَ به) شامل جزای دنیوی، یا اخروی یا هر دو می‏باشد. روایات، جزای خلافکاری مؤمن را گرفتاری‏ها و سختی‏های دنیا و برزخ معرّفی کرده است.**تفسیر اطیب‏البیان.***
برخی مسلمانان انتظار داشتند که پیامبرصلی الله علیه و آله در مشاجرات مسلمانان و اهل‏کتاب، از مسلمانان جانبداری کند، در حالی که اصل بر عدالت است، نه حمایت.**تفسیر المیزان.***
پیامبر اکرم‏صلی الله علیه و آله در پاسخ کسی که از جمله‏ی «من یعمل سوء یجز به» به وحشت افتاده بود، فرمود: امراض جسمی و گرفتاری‏ها، نوعی کیفر اعمال انسان است.**مستدرک، ج‏2، ص‏60.***
پیام ها:
1- از خیال‏ها و آرزوهای بی‏اساس بپرهیزید، که کارآیی ندارد. (لیس بامانیکم)
2- در هر گروه و قشری افراد پر توقّع و امتیازطلب پیدا می‏شود. (لیس بامانیکم، اهل الکتاب)
3- در گفتار و داوری منصفانه عمل کنید و اگر انتقاد می‏کنید از ضعف همه بگویید. (لیس بأمانیّکم و لاأمانیّ أهل الکتاب)
4- در انتقاد یا رفع عیب، از خودتان شروع کنید. جمله (لیس بأمانیّکم) قبل از جمله (أمانی اهل الکتاب) است.
5 - قاطعیّت بجا و ایستادگی در مقابل امیتازطلبی‏های پوچ، از بهترین شیوه‏های تربیت است. (لیس بأمانیّکم)
6- اسلام بر واقعیّات استوار است، نه بر خیالات یا تمایلات افراد. (لیس بامانیّکم...)
7- خداوند عادل است و پاداش و کیفرش بر اساس عمل است. (من یعمل)
8 - در مکتب وحی، همه در برابر قانون برابرند. (من یعمل) (سوء استفاده و امتیاز طلبی از نام و آرم ممنوع است)
9- اصل، عمل است نه شعار، ضابطه است نه رابطه! (من یعمل)
10- در اجرای حدود نسبت به مجرم، وساطت و شفاعت ممنوع است. (لایجد... ولیّاً و لانصیراً)