(144) وَمَا مُحَمَّدٌ إِلَّا رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الْرُّسُلُ أَفَإِن مَّاتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلَی أَعْقَبِکُمْ وَمَن یَنْقَلِبْ عَلَی عَقِبَیْهِ فَلَن یَضُرَّ اللَّهَ شَیْئاً وَسَیَجْزِی اللَّهُ الْشَّکِرِینَ
ومحمّد جز پیامبری نیست که پیش از او نیز پیامبران (دیگری آمده و) در گذشتهاند. (بنابراین مرگ برای انبیا نیز بوده و هست،) پس آیا اگر او بمیرد و یا کشته شود، شما به (آئین) گذشتگان خود بر میگردید؟ و هر کس به عقب برگردد، پس هرگز هیچ ضرری به خداوند نمیزند و خداوند بزودی پاداش شاکران را خواهد داد.
نکته ها:
در تفاسیر آمده است: وقتی در جنگ احد از سوی کفّار سنگی بر پیشانی پیامبر اصابت کرد و خون جاری شد، صدایی بلند شد که محمّد کشته شد. برخی نیز به اشتباه شهادت مَصعب را شهادت پیامبر پنداشتند. این شایعه موجب شادی و روحیه گرفتن کفّار شد و جمعی از مسلمانانِ متزلزل پا به فرار گذاشتند. برخی نیز به فکر گرفتن امان از ابوسفیان فرمانده کفّار افتادند. در برابر این گروه، مسلمانانی با صدای بلند فریاد میزدند: اگر محمّد هم نباشد راه محمّد و خدای محمّد باقی است، فرار نکنید.**زمانی به نوشتن این آیه رسیدم که بنیانگذار جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی(ره) به ملکوت اعلی پیوست و در تشییع پیکر ایشان حدود ده میلیون نفر در تهران شرکت کردند. مسلمانان ایران براساس همین آیه بر پیمان خود استوار ماندند و با انتخاب رهبری عادل و فقیه؛ «آیةاللّه خامنهای» با امام و آرمانهای بلند او تجدید بیعت نمودند.***
امام صادق علیه السلام فرمود: حساب قتل از مرگ جداست، وهر شهیدی در آینده تاریخ برگشته ودوباره خواهد مرد. زیرا قرآن میفرماید:**تفسیر عیّاشی، ج2، ص113.*** (کلّ نفس ذائقة الموت)**انبیاء، 35.***
پیام ها:
1- وظیفه پیامبر، ابلاغ پیام خداست. ما هستیم که باید راهش را ادامه دهیم. (و ما محمّد الاّ رسول)
2- مگر با مرگِ انبیای قبل، پیروانشان از دین برگشتند؟! (قد خلت منقبله الرسل...)
3- جامعهی اسلامی باید چنان تشکّل و انسجامی داشته باشد که حتّی رفتن رهبر به آن ضربهای نزند. (أفاِن مات او قتل انقلبتم علی اعقابکم)
4- پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نیز تابع سنّتهای الهی و قوانین طبیعی همچون مرگ و حیات است. (أفاِن مات او قتل)
5 - انتشار شایعه، از حربههای دشمن است. (ماتاو قتل) (با توجّه به شأن نزول)
6- عمر پیامبر محدود است، نه راه او. (افاِن مات او قتل انقلبتم)
7- فردپرستی ممنوع. راه خدا که روشن شد، آمد و رفت افراد نباید در پیمودن خط الهی ضربه وارد کند. (أفاِن مات او قتل)
8 - ایمان خود را چنان ثابت و استوار سازید که حوادث تاریخ آن را نلرزاند. (أفاِن مات او قتل)
9- دست برداشتن از خط انبیا، سقوط و عقبگرد است. (انقلبتم علی اعقابکم)
10- کفر مردم، ضرری برای خداوند ندارد. (فلن یضرّاللّه)
11- مقاومت در راه حق، بهترین نوع شکر عملی است که پاداشش با خداست. (سیجزی اللّه الشاکرین)