(41) فَکَیْفَ إِذَا جِئْنَا مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ بِشَهِیدٍ وَجِئْنَا بِکَ عَلَی هَؤُلَآءِ شَهِیداً
پس چگونه خواهد بود آنگاه که از هر امّتی گواهی (از خودشان) بیآوریم و تو را نیز بر آنان گواه آوریم؟!
نکته ها:
مضمون این آیه که گواه بودن رسول خداصلی الله علیه و آله بر اعمال امّت را بیان میکند، در موارد دیگری هم آمده است.**بقره، 143 ؛ نحل، 89 ؛ حج، آیه آخر.***
وقتی ابن مسعود، این آیه را در ضمن تلاوتش بر پیامبر میخواند، اشک آن حضرت جاری میشد.**تفسیر کبیر فخررازی و تفسیر مراغی به نقل از صحیح بخاری و ترمذی و نسائی.***
گرچه خداوند نیازی به آوردن شاهد ندارد، ولی انسان به گونهای است که هرچه بیشتر حضور شاهدان را حس کند، برای تربیت و تقوایش مؤثّرتر است. کسی که در تلویزیون برای میلیونها نفر صحبت میکند، چون همه او را میبینند، وقتی عطسهای یا اشتباهی میکند، بیشتر خجالت میکشد.
به نقل آیات قرآن، شهود در قیامت بسیارند؛ از جمله خداوند،**(انّ اللّه علی کلّ شیء شهید). حج، 17.*** پیامبران،**(جئنا من کلّ امّة بشهید). نساء، 41.*** امامان معصوم،**(وکذلک جعلناکم امّة وسطا لتکونوا شهداء علی النّاس). بقره، 143. ***فرشتگان،**(وجاءت کلّ نفس معها سائق و شهید). ق، 21.*** زمین،**(یومئذ تحدّث اخبارها). زلزال، 4.*** زمان،**در حدیث است: هر «روز» جدید، به انسان خطاب میکند: «اَنا یوم جدید و اَنا علیک لشهید، اشهد به یومالقیامة». تفسیر نورالثقلین، ج 5، ص112.*** اعضای بدن**(تشهد علیهم السنتهم و ایدیهم و ارجلهم). نور، 24.*** و قیامت، روز اقامهی شاهدان است. (یوم یقوم الاشهاد)**غافر، 51.***
سنّت الهی بر آن است که پیامبر هر امّتی شاهد آنان باشد. پس از رحلت پیامبراکرمصلی الله علیه و آله نیز باید کسی که در صفات، همچون پیامبر است، شاهد بر مردم باشد. امام صادق علیه السلام فرمود: در هر قرنی (زمانی) امامی از ما اهلبیت، شاهد بر مردم است و رسول خدا صلی الله علیه و آله شاهد بر ماست.**نورالثقلین، ج1، ص399.***
حضرت علی علیه السلام بعد از تلاوت این آیه فرمود: «هو - محمّد - شهید علی الشهداء و الشهداء هم الرّسل».**تفسیر برهان، ج1، ص 370 و عیّاشی، ج1، ص242.***
پیام ها:
1- پیامبران، اسوهی مردم در دنیا و شاهد بر مردم در آخرتند. (من کلّ اُمّة بشهید)
2- لازمهی گواه بودن، علم داشتن است، پس انبیا از کارهای ما آگاهند. (بشهیدٍ)
3- پیامبر اسلام اشرف انبیاست، چون انبیا بر اعمال اُمّت خود گواهند، ولی پیامبر اسلام بر اعمال انبیا گواه است. (جئناک بک علی هؤلاء شهیدا)