(27) تُولِجُ الَّیْلَ فِی الْنَّهَارِ وَتُولِجُ الْنَّهَارَ فِی الَّیْلِ وَتُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَتُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ وَتَرْزُقُ مَنْ تَشَآءُ بِغَیْرِ حِسَابٍ
(خداوندا!) تو شب را به روز و روز را به شب درآوری وزنده را از مرده و مرده را از زنده بیرون آوری وهر که را خواهی بیشمار روزی میدهی.
نکته ها:
این آیه وآیه، قبل دوازده مرتبه نشانههای قدرت خدا را نام برده است تا روح توحید را در انسان شکوفا کند.
مراد از داخل کردن شب در روز ویا روز در شب، یا کم وزیاد شدن طول ساعات شب وروز در فصلهای مختلف است ویا غروب وطلوع تدریجی. البتّه معنای اوّل روشنتر است.
نمونه قدرتنمایی خداوند در بیرون آوردن زنده از مرده، آفریدن سلّول زنده از مواد غذایی بیجان است.
گاهی از کافران مرده دل، فرزندان مؤمن و زنده دل، و از مؤمنان زنده دل، فرزندانی کافر و مرده دل ظاهر میشود**تفسیر مجمعالبیان، ج2، ص 728.*** که این یکی از مصادیق آیه است.
مراد از رزق بیحساب، رزق فراوان وبیشمار است، نه آنکه حسابش از دست او خارج باشد. و ممکن است مراد آن باشد که رزق او خارج از محاسبات شماست، و او از راهی که گمان نمیبرید رزق میدهد.
تفاوت مردم در رزق، یکی از حکمتهای الهی است، تا مردم به یکدیگر نیازمند بوده و تشکیل زندگی اجتماعی دهند و صفات سخاوت و ایثار و صبر و قناعت در آنان شکوفا شود. زیرا در صورت یکسان بودن، این صفات شکوفا نمیشود. امّا اگر یکی نعمتی داشت و دیگری کمتر داشت یا نعمتی دیگر داشت، مردم برای جبران کمبودها دور هم جمع میشوند و صفات تعاون و سخاوت از طرف دارنده نعمت، و صفات قناعت و عفّت و صبر از سوی نادار شکوفا میشود.
پیام ها:
1- تغییرات شب و روز و پیدایش فصلها یکی از برکات و الطاف الهی است. (بیدک الخیر... تولج اللیل فی النهار)
2- علاوه بر آفرینش، هرگونه تغییر وتدبیر به دست اوست. (تولج اللیل فی النهار)
3- قدرت خداوند محدود نیست. او از مرده، زنده و از زنده، مرده خارج میسازد. (تخرج الحیّ من المیّت و تخرج المیّت من الحیّ)
4- سرچشمه لطف الهی بیانتهاست. رزق بیحساب، یعنی برای سرچشمه رزق محدودیّتی نیست. (ترزق من تشاء بغیر حساب)