وَإِن یُرِیدُواْ خِیَانَتَکَ فَقَدْ خَانُواْ اللَّهَ مِن قَبْلُ فَأَمْکَنَ مِنْهُمْ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ
و اگر (اسیران) بخواهند به تو خیانت کنند، از پیش هم به خدا خیانت کردهاند، پس خداوند (تو را) بر آنان غلبه و تسلّط داد و خداوند، دانا و حکیم است.
نکته ها
از مجموع این آیه و آیه قبل استفاده میشود که اصل اصلاح و ارشاد و هدایت را نباید با احتمالات منفی نادیده گرفت. با آنکه مشرکان مکّه سالها نسبت به پیامبر صلی الله علیه وآله و مسلمانان صدر اسلام انواع خیانتها را روا داشتند، امّا اگر مصلحت بر آزادسازی اسرا باشد، احتمال خیانت آنان، مانع عمل به وظیفه نشود.
آری، باید نسبت به اسیران دشمن، نه سوء ظنّ صد در صد داشته باشیم، نه حسن ظنّ کامل، نه خشونت محض و نه رأفت تنها، بلکه با تیز هوشی و توکّل وقاطعیّت و با مهربانی و عطوفت برخورد کنیم.
پیام ها
1- احتمال برگشت و خیانت اسیران، مانعی برای آزادسازی آنان نیست. «ان یریدوا خیانتک»
2- دشمنان، سابقهی خیانت دارند. «خانوا اللّه من قبل»
3- خداوند، حقّ و طرفدارانش را غلبه میبخشد. «فأمکن منهم»
4- خیانت، سبب اسارت و تحت سیطره قرار گرفتن است. «خانوا... فأمکن»
5 - خداوند به نیّتهای دشمن آگاه و نسبت به فرمانی که میدهد، حکیم و مصلحتاندیش است. «واللّه علیم حکیم»