ولَقَدْ مَکَّنَّکُمْ فِی الْأَرْضِ وَجَعَلْنَا لَکُمْ فِیهَا مَعَیِشَ قَلِیلاً مَّا تَشْکُرُونَ
و همانا در زمین به شما تمکّن دادیم و برای شما در آن، (انواع) وسایل زندگی را فراهم ساختیم، (امّا شما) اندک شکرگزاری میکنید.
پیام ها
1- یادآوری و توجّه به نعمتهای الهی، زمینهی شکوفایی معرفت و محبّت و تسلیم خدا شدن است. «و لقد مکّناکم»
2- حقّ بهرهگیری از امکانات زمین، برای همهی انسانهاست ومخصوص گروه خاصّی نیست. «مکّناکم فی الارض»
3- آفرینش زمین و شرایط آن (از نظر گردش، حرارت، نور، جذب و دفع آبها و گیاهان، قبول فضولات و تحویل سبزیها و میوهها و...) به گونهای است که انسان میتواند در آن نیازمندیهای خود را برطرف کند. «مکّناکم فی الارض و جعلنا لکم فیها معایش»
4- قوانین حاکم بر طبیعت، به نوعی است که انسان میتواند بر آن سلطه داشته باشد و آن را در اختیار بگیرد. اگر خداوند آن را رام نمیساخت، بشر به تنهایی قدرت مهار کردن و بهره گیری از آن را نداشت. «مکّناکم»
5 - زمین، در اختیار و مسخّر انسان قرار داده شده تا به رشد و کمال برسد و معیشت خود را تأمین کند. «مکّناکم...» سعدی میگوید:
ابر و باد و مه خورشید و فلک در کارند تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری
6- نعمتها باید زمینهساز شکر باشد، نه عامل غفلت و عیّاشی. «تشکرون»
7- انسان ناسپاس است و قرآن، مکرّر از کمسپاسی مردم و غفلت و بیایمانی غالب آنان سخن گفته است. «قلیلاً ما تشکرون»