وَ إِن یُرِیدُواْ أَن یَخْدَعُوکَ فَإِنَّ حَسْبَکَ اللَّهُ هُوَ الَّذِی أَیَّدَکَ بِنَصْرِهِ وَ بِالْمُؤْمِنِینَ
و اگر (دشمنان) بخواهند با تو نیرنگ کنند، قطعاً خداوند تو را بس است، اوست که با امدادهای خویش و حمایت مؤمنان، تو را یاری کرده است.
نکته ها
این آیه را باید در کنار آیه 58 در نظر گرفت که اگر رهبر مسلمین با شواهد و قرائنی، یقین به خدعهی دشمن در سایهی صلح داشت، حساب دیگری دارد، ولی در صورت احتمال حسن نیّت، باید با هوشیاری آن را بپذیرد.
در برخی روایات، نصرت الهی، به پشتیبانی حضرت علی علیه السلام از آن حضرت تفسیر شده است. در کتاب ابن عساکر از ابوهریره روایت شده که پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمودند: بر عرش الهی نوشته شده است: «لا اله الاّ أنا وحدی لا شریک لی، محمّد عبدی و رسولی، ایّدته بعلیّ» معبودی جز من نیست و شریکی ندارم و محمّد بنده و فرستادهی من است، او را به وسیلهی علی علیه السلام یاری کردهام. و این همان سخن خداست که فرمود: «هو الّذی ایّدک بنصره و بالمؤمنین» فکان النّصر علیّاً. ** تفسیر درّالمنثور، ج3، ص199، ملحقات احقاق الحقّ، ج3، ص194 وبحار، ج27، ص2***
پیام ها
1- رهبر جامعه اسلامی باید پیشنهاد صلح دشمن را بپذیرد تا مسلمانان جنگطلب معرّفی نشوند، امّا هوشیار باشد تا فریب نخورد. «ان جنحوا... فاجنح... و ان یریدوا ان یخدعوک» (یعنی احتمال خدعه وجود دارد)
2- اگر مردم آماده باشند و لطف خدا شامل شود، همهی توطئههای دشمن خنثی میشود. «فانّ حسبک اللّه»
3- اگر ما به وظیفهی خود عمل کنیم، نباید از مشکلات بترسیم، چون خداوند، گشایندهی مشکلات است. «أیّدک بنصره»
4- امدادهای الهی و حمایتهای مردمی، به ارادهی خداوند در جهت یاری شماست. «ایّدک بنصره و بالمؤمنین»
5 - حمایت مردم، با اراده و خواست الهی کارساز است. «فانّ حسبک اللّه هو الّذی ایّدک... بالمؤمنین»
6- استمداد از مردم به عنوان ابزار نصرت الهی، بدون غفلت از خداوند، شرک نیست. «ایّدک بنصره و بالمؤمنین»
7- مردم، بازو و پشتیبان رهبرند. «ایّدک... بالمؤمنین»