تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 4(سوره های اعراف و انفال)
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره اعراف آیه 121, 122

قَالُواْ ءَامَنَّا بِرَبِ‏ّ الْعَلَمِینَ‏
رَبِ‏ّ مُوسَی‏ وَ هَرُونَ‏
(ساحران) گفتند: به پروردگار جهانیان ایمان آوردیم.
(همان) پروردگار موسی و هارون.
نکته ها

جادوگرانی که برای رسوا ساختن حضرت موسی و کسب مال و مقام نزد فرعون به صحنه آمده بودند، با دیدن معجزه‏ی موسی علیه السلام، ایمان آورده و آن را اعلام و به اصول توحید، نبوّت و معاد اقرار کردند؛ توحید و نبوّت را با جملات «آمنّا بربّ العالمین، ربّ موسی وهارون» و ایمان به معاد را در آیه 125 با جمله‏ی «الی ربّنا منقلبون» اعلام نمودند. در واقع فرعون با فراهم آوردن جادوگران، سبب شد که آنان یکجا به موسی ایمان آورند. آری، عدو شود سبب خیر، اگر خدا خواهد.
ساحران، موسی و هارون علیهما السلام را با هم مطرح کردند و گفتند: «ربّ موسی و هارون»، زیرا هارون نیز در کنار موسی در ارشاد آنان نقش داشته است و یا اگر می‏گفتند: «ربّ موسی»، احتمال سوء استفاده فرعونیان داده می‏شد، که بگویند ربِ‏ّ موسی، فرعون است، چون او سالها در خانه‏ی فرعون و تحت تربیت او بوده تا بزرگ شده است، چنانکه خود فرعون به موسی علیه السلام گفت: آیا ما تو را در کودکی تربیت نکردیم؟ «ألم نربّک فینا ولیداً» **شعراء، 18*** لذا ساحران این توطئه را نقش بر آب کردند و گفتند: «ربّ موسی و هارون»
حضرت علی علیه السلام فرمود: «کُن لما لا ترجو أرجی منک لما تَرجو»، به آن چیز که امید نداری، امیدوارتر باش تا به چیزی که امیدی در آن هست. چنانکه موسی علیه السلام حرکت کرد تا برای خانواده‏اش آتش بیاورد، امّا با مقام رسالت برگشت، ملکه‏ی سبأ برای دیدن حضرت سلیمان علیه السلام از شهر خارج شد، امّا مؤمن برگشت، ساحران برای رسیدن به پست و مقام به دربار فرعون آمدند، امّا با ایمان و مؤمن بازگشتند. **تفسیر اثنی عشری، تحف‏العقول، ص‏208***

پیام ها

1- ساحران، قبل از مبارزه، محتوای دعوت موسی را شنیده بودند و لذا پس از دیدن معجزه‏ی آن حضرت، به همان شنیده‏ها اقرار کردند. «قالوا آمنّا»
2- انسان، انعطاف‏پذیر و آزاد است و می‏تواند پس از فهمیدن حقّ، عقیده و فکر خود را تغییر دهد. «قالوا آمنّا»
3- توبه‏ی انحراف فکری و شرک، ایمان است. «آمنّا»
4- ساحران، تفاوت معجزه و جادو را بهتر از دیگران فهمیدند و لذا خیلی سریع ایمان آوردند. «آمنّا»
5 - گاهی ایمان نیاوردن مردم به دلیل ناشناخته بودن حقّ است، همین که حقّ روشن شد، گروهی ایمان می‏آورند. «آمنّا»
6- جلوی سوءاستفاده را باید گرفت. برای اینکه فرعون نگوید: من همان «ربّ العالمین» هستم، ساحران گفتند: «ربّ موسی و هارون»
7- در خالقیّت خداوند بحثی نیست، نزاع بر سر ربوبیّت خدا و تدبیر جهان به دست اوست. «ربّ العالمین ربّ موسی و هارون»