تربیت
Tarbiat.Org

تفسیر نور جلد 3(سوره های مائده و انعام)
حاج شیخ محسن قرائتی

سوره مائده آیه 23

قَالَ رَجُلَانِ مِنَ الَّذِینَ یَخَافُونَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمَا ادْخُلُواْ عَلَیْهِمُ الْبَابَ فَإِذَا دَخَلْتُمُوهُ فَإِنَّکُمْ غَلِبُونَ وَعَلَی اللَّهِ فَتَوَکَّلُواْ إِن کُنتُم مُّؤْمِنِینَ‏

دو نفر از مردانی که (از خدا) می‏ترسیدند و خدا به آنان نعمت (عقل وایمان و شهامت) داده بود، گفتند: از دروازه‏ی شهر بر دشمن وارد شوید (و نترسید) پس چون که داخل شدید همانا پیروزید و اگر ایمان دارید بر خدا توکّل کنید.
نکته ها
در تفاسیر آمده است: آن دو نفر از نقبای دوازده‏گانه بنی‏اسرائیل بودند، به نام‏های: «یوشع‏بن نون» و «کالب‏بن یوفنا» و نامشان در تورات، سِفر تثنیه آمده است. **تفسیر نمونه.*** امام باقرعلیه السلام فرمودند: این دو نفر، پسر عموی موسی‏علیه السلام بودند. ** تفسیر نورالثقلین.***
به گفته علاّمه طباطبایی در تفسیر المیزان: هرگاه کلمه‏ی «نعمت» در قرآن بدون قید آمد، مراد نعمت ولایت و نبوّت است.
پیام ها
1- خداترسی، زمینه‏ی فراهم شدن الطاف و نعمت‏های الهی است. «یخافون أنعم اللّه...»
2- آنکه از خدا بترسد، احساس مسئولیّت می‏کند وپیروی از فرمان پیامبر خدا را واجب می‏داند ودر برابر قدرت‏های دیگر تسلیم نمی‏شود. «یخافون انعم اللّه... ادخلوا»
3- خداترسی، زمینه‏ی شجاعت و جرأت و عمل است. «یخافون... ادخلوا»
4- خداترسی، نعمتی الهی است. «یخافون انعم اللّه علیهما»
5 - هنگام حمله، باید به رزمندگان روحیه داد. «فانّکم غالبون»
6- خوف الهی و تقوا، به انسان بصیرت و نیروی تحلیل صحیح و روشن از مسائل می‏دهد. «یخافون ...فانّکم غالبون»
7- توکّل، باید مخلصانه و تنها بر خدا باشد. «علی اللّه فتوکّلوا»
8 - اگر اهل ایمان با شهامت وارد شوند، منحرفان میدان را ترک می‏کنند. «فاذا دخلتموه فانّکم غالبون»
9- اصل در موفقیّت تنها امکانات مادّی نیست، بلکه ایمان و توکّل، تصمیم و جرأت نیز لازم است. «ادخلوا... و علی اللَّه فتوکّلوا»
10- توکّل به تنهایی کافی نیست، بلکه همراه با تلاش ما را به مقصد می‏رساند. «ادخلوا... فتوکّلوا»
11- توکّل، نشانه‏ی ایمان و کلید نجات از بن‏بست‏ها و ترس‏هاست. «فتوکّلوا ان کنتم...»
12- از شما حرکت، از خدا برکت و نصرت. «فاذا دخلتموه فانّکم غالبون و علی اللَّه فتوکّلوا ان کنتم مؤمنین»
13- توکّل، تنها به لفظ نیست، بلکه روحیّه‏ای برخاسته از ایمان است. «فتوکّلوا ان کنتم مؤمنین»