جَعَلَ اللَّهُ الْکَعْبَةَ الْبَیْتَ الْحَرَامَ قِیَماً لِّلنَّاسِ وَالشَّهْرَ الْحَرَامَ وَ الْهَدْیَ وَالْقَلَئِدَ ذَ لِکَ لِتَعْلَمُواْ أَنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ مَا فِی السَّمَوَ تِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَأَنَّ اللَّهَ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ
خداوند، کعبهی بیتالحرام را وسیلهی سامانبخشی و قوام مردم قرار داده و نیز ماه حرام و قربانیهای بینشان و نشاندار را (وسیلهی برپایی مردم قرار داده است) این برای آن است که بدانید خداوند آنچه (از اسرار) در آسمانها و زمین است میداند و خداوند به هر چیز آگاه است.
نکته ها
«قیام»، وسیلهی پایدار بودن است، مانند ستون ساختمان و عمود خیمه. ** مفردات راغب.***
امام صادق علیه السلام فرمود: خانهی خدا را بیتالحرام مینامند، به خاطر آن که ورود کفّار به آنجا حرام است. **تفسیر نورالثقلین.***
«هَدی»، قربانی بینشان است و «قلائد»، قربانیهای نشاندار.
مرکزیّت، امنیّت، قداست، عبادت، قدمت، وحدت، سیاست و برائت، معرفت، سادگی، صفا، خلوص و دوری از جدال، شهوت و فسوق در حج است.
ماههای حرام عبارتند از: رجب، ذیقعده، ذیحجّه و محرّم که جنگ در آنها ممنوع است.
اجتماع میلیونی مسلمانان در مکّه، بدون تشریفات وامتیازات وبدون جدال لفظی و نزاع عملی در مکانی مقدّس، از امتیازات اسلام است و اگر به منافع گوناگونی که در پرتو مراسم حج حاصل میشود از قبیل: حلالیّت طلبیدن هنگام رفتن، دید و بازدید، رونق تجاری، پرداخت خمس و زکات، آشنایی با معارف و امّتها، قرار گرفتن در قدیمیترین مرکز توحید، همناله شدن با انبیا و پا جای پای آنها قرار دادن، توبه کردن در صحرای عرفات و مشعر، به یاد قیامت افتادن، مانور سیاسی و برائت از کفّار و سایر برکات را در نظر بگیریم، میفهمیم که این برنامههای حج برخاسته از علم بینهایت خدایی است که بر همه چیز هستی آگاه است و هرگز علم محدود نمیتواند دستوری به این جامعیّت و جذّابیّت صادر کند.
پیام ها
1- حج، مایهی ثبات و قوام است. «قیاماً للناس»
2- سامانبخشی امور، نیاز به تجمّع، وحدت، عبادت، احترام و حرمت، «بیتالحرام» و آرامش و امنیّت «الشهرالحرام»، و کارهای پنهان و بینشان و با نشان «الهدی و القلائد» و تأمین غذای مورد نیاز دارد. «قیاماً للنّاس»
3- کسی حقّ قانونگذاری دارد که از تمام هستی آگاه باشد. «یعلم ما فی السماوات و ما فی الارض»
4- مسجد و مسلخ، وسیلهی قوام دین و دنیای مردم است. «الکعبة... الهدی و القلائد» امام صادقعلیه السلام فرمود: «جَعَلها اللّه لدینهم و معیشتهم» **تفسیر برهان.***
5 - حجّی که سبب قوام جامعه نباشد حج واقعی نیست. «الکعبة... قیاماً للناس»
6- اگر جامعه ثبات داشته باشد، زمینهی خداشناسی در آن رشد میکند. «قیاماً... لتعلموا ان اللّه...»