وَمِنَ الْأَنْعمِ حَمُولَةً وَفَرْشاً کُلُواْ مِمَّا رَزَقَکُمُ اللَّهُ وَلَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَتِ الشَّیْطَنِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ
و بعضی از چهارپایان بارکش و بعضی غیر بارکش و مثل فرش (به زمین نزدیک)اند (و یا از کرک و پشم آنها برای فرش استفاده میشود) از آنچه خداوند روزی شما ساخته بخورید و از گامهای (وسوسهانگیز) شیطان پیروی نکنید، چرا که او دشمن آشکار شماست.
نکته ها
در آیهی قبل به نعمتهای خداوند در محصولات کشاورزی اشاره شده و در اینجا به دامداری و انواع بهرههایی که انسان از حیوانات میبرد.
مراد از کلمه «فَرش»، چهارپایانی مثل گوسفند است که به خاطر نزدیکی بدنشان به زمین، به منزله فرش هستند، یا اینکه از پشم و کرک و موی آنها فرش میبافند.
بیشتر مفسّران، کلمهی «حَمولَة» را به معنای حیوانات باربر دانستهاند، و «فَرش» را حیوانات غیر باربر معنا کردهاند.
پیام ها
1- هستی و آفریدههایش، مسخّر انسان است. «حمولة و فرشاً»
2- قانون کلی در حیوانات، حلال بودن مصرف آنهاست، مگر آنکه دلیلی بر حرمت باشد. «کلوا ممّا رزقکم اللّه»
3- تحریم حلالها، از گامهای شیطانی است. «کلوا... و لاتتّبعوا خطوات الشیطان»
4- تنها توصیه به خامخواری که امروز در میان گروه کثیری رواج دارد و نهی از مصرف گوشت، ممنوع است. «و من الانعام... کلوا ممّا رزقکم اللَّه»
5 - نسبت به خوردنیها باید مواظب باشیم. «کلوا... و لاتتّبعوا» چنانکه اوّلین اهرم شیطان برای گمراه کردن حضرت آدم، غذا بود.
6- سر سفرهی خداوند، از دشمن او پیروی نکنیم. «کلوا ممّا رزقکم اللَّه و لاتتّبعوا خطوات الشّیطان»
7- سیاست شیطان، انحراف تدریجی است، نه دفعی. «خطوات الشّیطان»