یَأَیُّهَا الرَّسُولُ لَا یَحْزُنکَ الَّذِینَ یُسَرِعُون فِی الْکُفْرِ مِنَ الَّذِینَ قَالُواْ ءَامَنَّا بِأَفْوَ هِهِمْ وَلَمْ تُؤْمِنْ قُلُوبُهُمْ وَمِنَ الَّذِینَ هَادُواْ سَمَّعُونَ لِلْکَذِبِ سَمَّعُونَ لِقَوْمٍ ءَاخَرِینَ لَمْ یَأْتُوکَ یُحَرِّفُونَ الْکَلِمَ مِن بَعْدِ مَوَاضِعِهِ یَقُولُونَ إِنْ أُوتِیتُمْ هَذَا فَخُذُوهُ وَإِن لَّمْتُؤْتَوْهُ فَاحْذَرُواْ وَمَن یُرِدِ اللَّهُ فِتْنَتَهُ فَلَن تَمْلِکَ لَهُ مِنَ اللَّهِ شَیْئاً أُوْلَئِکَ الَّذِینَ لَمْ یُرِدِ اللَّهُ أَن یُطَهِّرَ قُلُوبَهُمْ لَهُمْ فِی الدُّنْیَا خِزْیٌ وَ لَهُمْ فِی الْأَخِرَةِ عَذَابٌ عَظِیمٌ
ای پیامبر! کسانی که در کفر شتاب میکنند، غمگینت نسازند، (خواه) آن گروه که (منافقانه) به زبان گفتند: ایمان آوردهایم، ولی دلهایشان ایمان نیاورده است. (و خواه) از یهودیان آنان که برای دروغ سازی (و تحریف) با دقّت به سخنان تو گوش میدهند و همچنین (به قصد جاسوسی) برای قوم دیگری که نزد تو نیامدهاند، به سخنان تو گوش میدهند (و یا گوش به فرمان دیگرانی هستند که نزد تو نیامدهاند) آنان کلمات (تورات یا پیامبر) را از جایگاه خود تحریف میکنند و (به یکدیگر) میگویند: اگر این مطلب (که مطابق میل ماست) به شما داده شد بگیرید و بپذیرید، ولی اگر (آنچه طبق خواستهی ماست) به شما داده نشد، دوری کنید. (ای پیامبر!) هر که را خداوند بخواهد آزمایش و رسوایش کند تو هرگز در برابر قهر الهی هیچ کاری نمیتوانی برایش بکنی. آنان کسانیاند که خداوند نخواسته است دلهایشان را پاک کند. برای آنان در دنیا ذلّت و خواری، و برایشان در آخرت، عذابی بزرگ است.
نکته ها
از آیه استفاده میشود که علمای یهود گروهی از یهودیان و منافقان را نزد پیامبر اسلام فرستادند و خودشان از مقابله و رویارویی دوری میکردند «لم یأتوک» و هدفشان این بود که شاید دستورات و احکام اسلام مطابق چیزی باشد که آنان از تورات تحریف کردهاند و سفارش میکردند اگر گفتار پیامبر اسلام مطابق حرف ما بود بگیرید وگرنه رها کنید. منافقان و هیئت اعزامی نزد حضرت آمدند و با دقّت گوش میدادند تا بر سخنان حضرت، دروغ و شایعهای ببندند. «سمّاعون للکذب»
پیام ها
1- انبیا نسبت به گمراهان دلسوزند. «یا ایّها الرّسول لایحزنک»
2- کفر، میدانی دارد که گروهی در آن به سرعت پیش میروند و هر لحظه به کفرشان اضافه میشود. «یسارعون فی الکفر»
3- دشمنان، در کفر و نفاق شتاب دارند، چرا مسلمانان در راه حقّ باید سستی کنند؟ «یسارعون فی الکفر»
4- نفاق، مایهی افزایش کفر است. «یسارعون فی الکفر من الّذین... بافواههم»
5 - ایمان، با پذیرش قلبی است، نه اظهار زبانی. «آمنّا بأفواههم و لمتؤمن قلوبهم»
6- ایمانی ارزش دارد که در قلب، راسخ باشد. «و لم تؤمن قلوبهم»
7- قلب، مرکز ایمان است. «لم تؤمن قلوبهم»
8 - منافقان ویهودیان، در کنار هم یک هدف را تعقیب میکنند. «من الّذین قالوا آمنّا بافواههم... و من الّذین هادوا»
9- گوش دادن مهم نیست، انگیزهی آن مهم است. «سمّاعون للکذب»
10- کفّار، عوامل نفوذی و جاسوس در میان مسلمانان دارند، مبلّغان دینی نباید همهی شنوندگان را خوش نیّت بپندارند. «سمّاعون لقوم آخرین»
11- تحریف، خیانت فرهنگی یهود است. «یحرّفون الکلم»
12- گزارشگری دور از تقوا، یکی از شغلهای خطرناک است. «سمّاعون للکذب... یحرّفون...»
13- کلمات آسمانی هر یک جایگاه مخصوص دارد. «من بعد مواضعه »
14- ما باید تسلیم اوامر خدا باشیم، نه آنکه احکام الهی مطابق خواستههای ما باشد. «فخذوه... فأحذروا» **بعضی مردم سراغ مرجع تقلید، عالم، دادگاه و قانونی میروند که طبق میل آنان حکم کرده باشد. آیه از این امر نهی میکند.***
15- گناه، انسان را از لیاقت برای هدایت میاندازد. «و مَن یرد اللّه فتنته»
16- منافقان، از شفاعت پیامبر محرومند. «فلن تملک له من اللَّه شیئاً»
17- حتّی رسول اللّه برای متعصّبان لجوج و هوسباز، نقشی ندارد. «فلن تملک»
18- قهر الهی بدنبال سوء رفتار انسان است. «سمّاعون للکذب... لم یرد اللّه ان یطهّر قلوبهم»
19- قلب سرسخت و لجوج، از دریافت الطاف حقّ محروم است. «لم یرد اللَّه ان یطهّر قلوبهم»
20- عذاب دنیا نسبت به عذاب آخرت چیزی نیست. «فیالدّنیا خزی و لهم فی الاخرة عذاب عظیم»
21- منافقان، هم بدبختی دنیوی دارند، هم عذاب بزرگ قیامت در انتظارشان است. «لهم فی الاخرة عذاب عظیم»