یَأیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ لَا تَقْتُلُواْ الصَّیْدَ وَأَنتُمْ حُرُمٌ وَمَن قَتَلَهُ مِنکُم مُّتَعَمِّداً فَجَزَآءٌ مِّثْلُ مَا قَتَلَ مِنَ النَّعَمِ یَحْکُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِّنکُمْ هَدْیاً بَلِغَ الکَعْبَةِ أَوْ کَفَّرَةٌ طَعَامُ مَسَکِینَ أَوْ عَدْلُ ذَ لِکَ صِیَاماً لِّیَذُوقَ وَبَالَ أَمْرِهِ عَفَا اللَّهُ عَمَّا سَلَفَ وَمَنْ عَادَ فَیَنتَقِمُ اللَّهُ مِنْهُ وَ اللَّهُ عَزِیزٌ ذُو انتِقَامٍ
ای کسانی که ایمان آوردهاید! در حال احرام، شکار را نکشید، و هر کس از شما به عمد، شکاری را بکشد، کیفر و کفّارهاش کشتن نظیر آن حیوان از چهارپایان است که (به این نظیر بودن) دو شاهد عادل از میان خودتان حکم کنند. (این حیوان قربانی) هدیهای است که به کعبه برسد (وآنجا ذبح شود) یا (به جای قربانی) برای جبران آن (به شصت) فقیر طعام بدهد یا برابر آن روزه بگیرد. (این کفّارههای سهگانه) برای آن است که جزای کار خود را بچشد. خداوند از گذشتهی شما (که قانون کفّاره نیامده بود) گذشت. و هر کس این کار را تکرار کند، خداوند از او انتقام میگیرد، و خداوند، شکستناپذیر و انتقام گیرنده است.
نکته ها
کلمهی «حُرُم» به معنای کسی است که برای حج یا عمره، مُحرم شده است.
کلمهی «نَعَم» که جمع آن «اَنعام» است، به شتر، گاو و گوسفند گفته میشود.
کلمهی «مسکین» از «سکن»، به کسی گفته میشود که به خاطر تهیدستی و فقر، از مسکن خود خارج نمیشود وبه اصطلاح فقر او را از پا در آورده و خانهنشین کرده است.
امام صادقعلیه السلام فرمود: کفّارهی شترمرغ، شتر و کفّارهی الاغ وحشی، گاو و کفّارهی آهو، گوسفند و کفّارهی گاو وحشی، گاو اهلی است. **تهذیب ج5، ص341. نورالثقلین، ج1، ص673. برای توضیح بیشتر در مورد کفّارهی شکار و احکام و خصوصیّات آن، به کتب فقهی و توضیح المسائل مراجعه شود.***
پیام ها
1- خداوند، از مؤمنان انتظار ویژهای دارد. «یا ایها الذین آمنوا لاتقتلوا...»
1- امنیّت در حال احرام، حتّی برای حیوانات نیز باید حفظ شود. «لاتقتلوا الصید و انتم حُرُم»
2- فلسفهی تحریم یا حلال ساختن، همیشه ذاتی و مربوط به خود موارد نیست، بلکه گاهی به اقتضای شرایط زمانی و مکانی است، پس زمان و مکان، تاریخ و جغرافیا، در حکم الهی تأثیر دارد. «و انتم حُرُم»
3- اسلام برای حالات خاص، دستورات ویژهای دارد. «و انتم حُرُم»
4- قوانین اسلام برای همه است. «و من قتله منکم»
5 - خطرناکتر از عمل و تخلّف، انگیزه و هدف و سوء قصد آگاهانه است. «من قتله منکم متعمّداً»
6- کیفر، باید عادلانه باشد. «مثل ما قتل»
7- پرداخت کیفر و جریمه باید دقیق باشد. «یحکم به ذوا عدل»
8 - اسلام به عدالت در همه جا توجّه دارد. «ذوا عدل منکم»
9- اسلام به هر مناسبتی به مسئلهی گرسنگان و فقرزدایی توجّه دارد. «طعام مسکین»
10- حیواناتی که در مکّه ذبح میشوند، هدیه هستند. «هدیاً بالغ الکعبة»
11- دست مجرم را در انتخاب نوع جریمه (قربانی، اطعام، روزه) باز بگذاریم و شرایط مالی و توان جسمی او را نادیده نگیریم. «فجزاء مثل ما قتل... او عدل ذلک صیاماً»
12- کیفر قانونشکنی به قدری سنگین است که اطعام شصت فقیر یا گرفتن شصت روزه تنها گوشهای از آن است، نه تمام آن. «لیذوق»
13- اجرای قوانین، پس از ابلاغ رسمی آنهاست. «عفی اللّه عما سلف» قانون موارد قبلی را شامل نمیشود.
14- در تکرار شکار، علاوه بر جریمه، انتقام و قهر الهی نیز وجود دارد. «و من عاد فینتقم اللَّه»
15- اصرار بر گناه و تکرار آن، بسیار خطرناک وعقوبت سختی در پی دارد. «و من عاد فینتقم اللَّه منه و اللّه عزیز ذو انتقام»
16- تهدیدات الهی را جدّی بگیریم. «فینتقم اللّه... عزیز ذو انتقام»