(16) وَلَوْلَا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ قُلْتُم مَّا یَکُونُ لَنَآ أَن نَّتَکَلَّمَ بِهَذَا سُبْحَنَکَ هَذَا بُهْتَنٌ عَظِیمٌ
چرا هنگامی که (آن تهمت را) شنیدید، نگفتید: ما را نرسد که در این تهمت بی دلیل (از پیش خود) حرفی بزنیم (پروردگارا) تو منزّهی، این بهتانی بزرگ است.
نکتهها:
بزرگی و کوچکی گناه، گاهی به خاطر متعلّقات و آثار آن است و گاهی به خاطر انجامدهندهی آن.
در سه آیه پیدرپی کلمهی عظیم آمده است؛ یک بار (عذابٌ عظیم) و دو بار (با دو بیان) (بهتانٌ عظیم) تا بگوید گناه بزرگ کیفر بزرگ دارد.
سخن ناروا نسبت به مردم سبب بُهت آنان میشود، لذا به آن «بُهتان» گفته میشود.
پیامها:
1- نهی از منکر واجب است. (و لولا اذ سَمعتموه) (سخن گفتن برای دفاع از آبروی مسلمان واجب است)
2- انسان در برابر شنیدهها، مسئول است. (لولا اذسمعتموه)
3- هنگام برخورد با مسائل مهم سبحان اللّه بگویید. (سبحانک)
4- تمام دنیا متاع قلیل است، ولی بهتان به مسلمان نزد خداوند عظیم است. (بهتانٌ عظیم)